Εξάρτηση από ίντερνετ/κινητό τηλέφωνο

“Φόβος ότι κάτι μπορεί να χάσω” *

Της Δρ Ευτυχίας Νικολακοπούλου**

Η τεχνολογική πρόοδος και ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την αναπόσπαστη ενασχόλησή μας με τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας οδήγησε μερικούς ανυποψίαστους χρήστες στην κατάχρηση και τον εθισμό.

Η συνεχής και έμμονη απασχόληση με το κινητό τηλέφωνο και το διαδίκτυο  με  τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, σταδιακά δημιούργησε τον φόβο της απώλειας ενημέρωσης για τις εξελίξεις. Πρόκειται για μια  νέα παθολογική μορφή σχέσης  με το Διαδίκτυο η οποία δεν έχει δώσει ακόμα τα πρώτα της αποτελέσματα διότι δεν έχει περάσει από τα διεθνή στατιστικά συστήματα ταξινόμησης των ασθενειών. 

Αυτή  η συνήθεια που  δημιουργούν οι ίδιοι οι χρήστες των κινητών τηλεφώνων και του διαδικτύου έχει πάρει την ονομασία  με το ακρώνυμο FOMO (Fear Of Missing Out), που σημαίνει «φόβος ότι κάτι μπορεί να χάσω».

Έτσι αφιερώνεται αρκετός από τον ελεύθερο χρόνο για όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες, παραμελείται η απόλαυση των διακοπών και περιορίζεται η επαφή με την πραγματικότητα εφόσον  με κάθε ευκαιρία η μοναδική σκέψη είναι η αναζήτηση όλων των δυνατών συνδέσεων όπως τα μηνύματα e-mail,  μέχρι τις συνδρομές  σε κοινωνικά δίκτυα Facebook, Linkedin, Twitter, Foursquare check-ins, Google+ κ.ά.). Σας έχει σίγουρα συμβεί να έχετε φίλους που ενώ είναι δίπλα σας δεν επικοινωνούν μαζί σας και είναι βυθισμένοι στο κινητό τους. Και το μόνο που φαίνεται είναι η συνεχής κίνηση των δακτύλων τους και η αλληλοδιαδοχή εκφράσεων  στο πρόσωπο τους, ανάλογα με την πληροφορία που διάβασαν και είδαν. Επομένως, ο φόβος για την απώλεια της εικονικής πληροφόρησης τείνει να αφαιρέσει την ικανοποίηση της πραγματικής ζωής και να την απαλείψει.

Φυσικά όλα αυτά τα άτομα ικανοποιούνται περισσότερο από αυτό που βιώνουν  εκείνη την στιγμή ως πραγματικότητα. Στην ουσία όμως, πρόκειται για μια εικονική πραγματικότητα και γι αυτό το λόγο αν καταφέρουν και εμπλέξουν και άλλους συμπρωταγωνιστές στο παιχνίδι των αποστολών στιγμιαίων φωτογραφιών (σέλφις η τουίνις)  με υπόβαθρο την ψηφιακή εικόνα τότε μόνο θα ισορροπούν υναισθηματικά.
Η εξάρτηση  fomo έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

• Διαρκής και απρόσκοπτος έλεγχος των μηνυμάτων

• Αδιαφορία για τις κριτικές των άλλων

• Στο σπίτι, στο γραφείο, στο διάλειμμα και σε όλες τις ώρες σχεδόν του 24 ώρου αποστολή μηνυμάτων και επικοινωνία  με γνωστούς αγνώστους.

Ασφαλώς με τη νέα αυτή εξάρτηση που έγινε 24 ωρος τρόπος ζωής- επειδή πολλοί χάνουν και τον ύπνο τους για να είναι «σωστοί», δεν υπάρχει δυστυχώς ελπίδα για  προσωπική βελτίωση αλλά μόνον μεγέθυνση της αδιαφορίας προς τον πλησίον,  έλλειψη οράματος,  έλλειψη πολιτισμού και το χειρότερο σενάριο, υπάρχει φοβία για κάθε πρόοδο που προέρχεται από την εργασία, τον κόπο και τη στέρηση και το ενδιαφέρον για την πραγματικότητα. Η αυτογνωσία είναι βασική αρχή σε  όλα τα είδη εξάρτησης και για να λυθεί το πρόβλημα πρέπει να κατανοήσει κανείς αν η συμπεριφορά του με το κινητό και τον υπολογιστή εμπίπτει στη συνήθεια FOMO.

 Πρέπει να μην ξεχνάμε ότι δεν μπορούμε να βρισκόμαστε στο όνειρο και στο ασύλληπτο εικονικό καταφύγιο που λέγεται διαδίκτυο. Η  νεολαία μας θα πρέπει να καταβάλλει πολλές δυνάμεις και να ενημερωθεί κατάλληλα πριν να είναι πολύ αργά, πριν χαθεί και το ελάχιστο ίχνος ανθρωπιάς, φιλίας και φιλοδοξίας.

___________________________________________________________________

* Δημοσιεύθηκε στην καθημερινή εφημερίδα των Κυκλάδων ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ στις 22 Ιουνίου 2015

** Η Δρ Ευτυχία Νικολακοπούλου είναι Σχολική Συμβούλος Γαλλικής Νοτίου Αιγαίου, Πρεσβευτής Διαδικτύου 2015 και πρώην υπεύθυνος Πολιτιστικών Προγραμμάτων στην Δ΄Αθήνας