Μύθοι και αλήθειες

ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ ΣΤΟ ΝΕΡΟ

του Στάθη Αβραμίδη*

Διάφοροι μύθοι υπάρχουν γύρω από τα ατυχήματα στο νερό. Η διευκρίνισή τους διευκολύνει όλους όσοι ασχολούνται επιστημονικά, επαγγελματικά με τη Δημόσια Υγεία και τα ατυχήματα στο νερό, ή για αναψυχή, αθλητισμό και αποκατάσταση με το νερό. Παρακάτω ακολουθεί ένας μικρός κατάλογος με μύθους και αλήθειες.

Μύθοι	Αλήθειες
Το θύμα πνιγμού φωνάζει «βοήθεια»	Ο αρχάριος κολυμβητής (non-swimmer) σπάνια θα καλέσει σε  βοήθεια ενώ πνίγεται, γιατί κατά την εμβάπτιση στο νερό  (στιγμιαία βύθιση και ανάδυση), θα επιχειρήσει να εισπνεύσει  νερό πριν βυθιστεί. Συνεπώς θα γίνει αντιληπτός από όποιον  επιχειρήσει να τον σώσει μόνο οπτικά
Οι μαύροι δεν γνωρίζουν κολύμπι.	Η εθνικότητα και το χρώμα δεν παίζουν κανένα ρόλο στην  απόδοση ή στην πλευστότητα ενός ατόμου στο νερό. Άλλοι  παράγοντες, όπως η εκπαίδευση και οι ευκαιρίες συμμετοχής  σε μαθήματα κολύμβησης από τη νεαρή ηλικία, είναι πιο  καθοριστικοί παράγοντες για την επίτευξη επίπλευσης και  κολύμβησης στο νερό.
Ο ναυαγοσώστης πρέπει να είναι άριστος κολυμβητής.	Η γνώση της κολύμβησης είναι ένα σημαντικό προσόν για τον  ναυαγοσώστη. Αλλά οι γνώσεις πρόληψης συχνά θεωρούνται  σημαντικότερες για την αποφυγή μιας επείγουσας κατάστασης  στο νερό.
Η Ελλάδα κατέχει τη 2η θέση σε πνιγμούς στον κόσμο.	Η Ελλάδα κατέχει την 39η θέση σε σύνολο 116 χωρών (World  Health Organization, 2014). Η λανθασμένη εντύπωση ως προς  τη σοβαρότητα της θέσης οφείλεται στην έλλειψη γνώσεων  επιδημιολογικών δεδομένων των σχολών ναυαγοσωστικής, που  δίνοντας συνεντεύξεις στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δίνουν  λάθος πληροφορίες στους δημοσιογράφους που αναπαράγουν  άκριτα τα δεδομένα. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι το πρόβλημα  του πνιγμού στην Ελλάδα δεν είναι σοβαρό.
Με βάση τον «χρυσό κανόνα της διάσωσης», όταν κάποιος πνίγεται, ο ερασιτέχνης διασώστης πρέπει να επιχειρήσει διάσωση ακόμα και με κίνδυνο της ζωής του.	Όταν η υγεία και η ζωή του διασώστη τίθεται σε κίνδυνο, δεν πρέπει να επιχειρεί διάσωση. Είναι προτιμότερο να χαθεί μια ζωή  αντί για δύο.
Ο πνιγμός συμβαίνει στα βαθιά νερά.	Το 40% των περιστατικών πνιγμών συμβαίνει σε απόσταση 10μ από  την ακτή και σπάνια μακρύτερα από τα 50μ. Ένα άτομο που δεν  ξέρει να κολυμπάει, θα κινδυνέψει σε σχετικά κοντινή απόσταση.
Σε περίπτωση που ένα άτομο πάθει επιληπτική κρίση με σπασμούς στο νερό ή τη στεριά, πρέπει να τοποθετηθεί άμεσα κάτι στο στόμα για να μην του «γυρίσει» η γλώσσα.	Η γλώσσα είναι ένας μυς που δεν «γυρίζει», αλλά πέφτει  «συρταρωτά» προς τα πίσω (κάτω όταν ο πάσχων είναι σε  ύπτια θέση) κατά την απώλεια των αισθήσεων. Το μόνο που  απαιτείται για την αντιμετώπισή του, είναι να διατηρηθεί το  κεφάλι σε ασφαλή θέση (πάνω από την επιφάνεια του νερού  ή προστατευμένο από χτυπήματα στο έδαφος), μέχρι να  τερματιστούν οι σπασμοί.

* Ο Στάθης Αβραμίδης, PhD, Υπάλληλος ΚΕΕΛΠΝΟ, Διευθυντής Αθλητικής Ναυαγοσωστικής

ΠΗΓΗ: Ενημερωτικό δελτίο [Ιούνιος 2016] του ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων) του Υπουργείου Υγείας.