Τετάρτη 6 Ιανουαρίου 2021

Τι σημαίνει η μεγάλη αυτή τη γιορτή

 ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΙΑ
του Φώτη Κόντογλου*

Τη βάπτιση του Χριστού που γιορτάζουμε σήμερα, οι άγιοι Πατέρες την είπανε Θεοφάνια ή γιορτή των Φώτων. Θεοφάνια την είπανε επειδή κατά τη Βάπτιση φανερώθηκε ο Θεός σε τρία πρόσωπα, ο Πατέρας, ο Υιός δηλαδή ο Χριστός που βαφτίστηκε και το Άγιο Πνεύμα, που κατέβηκε και στάθηκε επάνω από το Χριστό με σχήμα περιστεριού. Φώτα πάλι τα είπανε επειδή άνοιξε ο ουρανός επάνω από το Χριστό και ξεχύθηκε ένα φως πιο δυνατό από τον ήλιο. Κι επειδή πολλοί από εμάς δε γνωρίζουνε καλά καλά τα της θρησκείας μας, καλά θα κάνουμε να ιστορήσουμε με απλά λόγια τι λέγει το Ευαγγέλιο για τη Βάπτιση του Χριστού. 

Ο Ματθαίος τη γράφει με τούτα τα λόγια : «Τότε έρχεται ο Ιησούς από τη Γαλιλαία στον Ιορδάνη και πηγαίνει στον Ιωάννη για να βαφτιστεί από δαύτον. Κι ο Ιωάννης τον μπόδιζε λέγοντας του : «Εγώ έχω ανάγκη να βαφτιστώ από σένα κι εσύ έρχεσαι σε μένα»; Κι αποκρίθηκε ο Ιησούς και του είπε : «Άφησε αυτά τώρα γιατί είναι πρέπον αν κάνουμε εμείς κάθε δικαιοσύνη». Τότε τον άφησε να βαφτιστεί. Και σαν βαφτίστηκε ο Ιησούς εβγήκε παρευθύς από το νερό. Και να, ανοίξανε γι αυτόν οι ουρανοί κι είδε το πνεύμα του Θεού να κατεβαίνει σαν περιστέρι και να ‘ρχεται από πάνω του. Και μια φωνή από τον ουρανό ακούστηκε κι έλεγε : «Αυτός είναι ο γιος μου ο αγαπητός που έχει την εξουσία από μένα».
Βλέπεις με τι ταπείνωση μιλά ο Πρόδρομος που είπε ο Κύριος γι αυτόν πως είναι ο πιο μεγάλος από όλους τους ανθρώπους: «Εσύ έρχεσαι σε μένα για να σε βαφτίσω»; Κι ο Ιησούς σα να του λέγει : «Εσύ είσαι άγιος κι εγώ αναμάρτητος και δεν έχουμε ανάγκη από το βάφτισμα. Αλλά πρέπει να το κάνουμε για να δείξουμε στον κόσμο πως κρατάμε τα της θρησκείας σα να ‘μαστε αμαρτωλοί για να δώσουμε το παράδειγμα». 
Κι ο Λουκάς γράφει: «Και σαν βαφτίστηκε όλος ο λαός, βαφτίστηκε και ο Ιησούς κι εκεί που προσευχότανε άνοιξε ο ουρανός και κατέβηκε απάνω του το Άγιο Πνεύμα σαν περιστέρι κι άκουσε κάποια φωνή που έλεγε : «Εσύ είσαι ο γιος μου ο αγαπητός, σε σένα έδωσα την εξουσία μου». Κι ο Ευαγγελιστή Ιωάννης γράφει στο Ευαγγέλιό του : «Και μαρτύρησε ο Ιωάννης και είπε πως είδα το Πνεύμα να κατεβαίνει σαν περιστέρι από τον ουρανό κι έμεινε από πάνω του. Κι εγώ δεν τον γνώριζα αλλά εκείνος που μ’ έστειλε να βαφτίσω με νερό μου είπε «όποιον δεις το Πνεύμα να κατέβει και να απομείνει από πάνω του, αυτός είναι που βαφτίζει με πνεύμα άγιο. Κι εγώ λοιπόν το είδα και μαρτύρησα πως αυτός είναι ο Υιός του Θεού». 
Λοιπόν ο Χριστός μας ο αναμάρτητος γα να μας διδάξει να είμαστε υποταχτικοί και να κρατάμε τα ιερά μυστήρια καταδέχτηκε να λογαριαστεί σαν αμαρτωλός άνθρωπος και για τούτο βαφτίστηκε από τον υπηρέτη του τον Πρόδρομο, όπως πρωτύτερα υπέμεινε την Περιτομή, που την κάνανε σε όλα τα εβραιόπουλα για να μην πούνε πως ο Χριστός πάτησε το Μωσαϊκό Νόμο. Για τούτο έλεγε : Δεν ήρθα να καταργήσω το Νόμο αλλά να τον συμπληρώσω». Με την ίδια ταπείνωση έσκυψε σα δούλος κι έπλυνε τα ποδάρια των μαθητών του κατά τα Μυστικό Δείπνο. Σε όλα μας δίδαξε την ταπείνωση και τη υποταγή, γιατί χωρίς ταπείνωση δεν υπάρχει αγάπη. Όπου λείπει η ταπείνωση έρχεται ο θυμός, το μάλωμα, η σύγχυση και η δυστυχία ενώ όπου υπάρχει η βλογημένη η ταπείνωση εκεί βασιλεύει η ειρήνη και η ησυχία. Αν ήτανε όλοι οι άνθρωπο ταπεινοί, φονιάς δε θα υπήρχε στον κόσμο. Του Χριστού η κόρη είναι η ταπείνωση, του Σατανά η περηφάνια. Για τούτο η περηφάνια είναι η ρίζα του κάθε κακού όπως η ταπείνωση είναι η ρίζα που βλασταίνει κάθε καλό και ήμερο πράγμα. Γιατί ο περήφανος είναι και πλεονέχτης κι άδικος και απότομος κι ευκολοθύμωτος και κάθε λογής ταραχοποιός. 
Ο Χριστός λοιπόν βαφτίστηκε σαν αμαρτωλός κι εμείς βαφτιζόμαστε στο όνομά του για να βγάλουμε από πάνω μας τη αμαρτία που με δαύτη γεννιόμαστε. Ο Απόστολος Παύλος λέγει «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν ενεδύσασθε». Το βάφτισμα του Χριστιανού είναι ένα από τα εφτά μυστήρια της θρησκείας μας. Μ’ αυτό το μυστήριο παίρνει κι ο άνθρωπος τη σφραγίδα του Χριστού και το όνομά του, που είναι όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος «ένα όνομα επάνω από κάθε άλλο όνομα και σ αυτό το όνομα θα λυγίσει κάθε γόνατο των επουρανίων και των επιγείων και των καταχθονίων». 
Βασιλείου Σπύρος-Ο αγιασμός [Μόλυβος], 1959
Όταν λοιπόν βρισκόμαστε στη βάφτιση κανενός παιδιού, να έχουμε στο νου μας πως γίνεται μεγάλο μυστήριο και να μην είναι ο νους μας αλλού κι ας μην καταλαβαίνουμε όλα τα γράμματα. Αλλά να καθόμαστε με κατάνυξη και με φόβο Θεού και να μην κάνουμε αστεία και να μη γελάμε την ώρα που γίνεται το Μυστήριο, όπως κάνουνε πολλοί από εμάς τους Έλληνες σαν να μην έχουμε ύστερα καιρό να γελάσουμε και να γλεντήσουμε. Κι ο παπάς έχει χρέος να είναι αυστηρός και να βάζει σε τάξη τον κόσμο και να μη συντομεύει τις ευχές, αλλά να τις λέγει όλες και να τις λέγει καθαρά. Και να ψέλνει σεμνά και σοβαρά, όχι θεατρικά. Γιατί όπως άνοιξε ο ουρανός κατά τη Βάπτιση του Χριστού και κατέβηκε το Άγιο Πνεύμα έτσι γίνεται και στη βάφτιση του Χριστιανού. Για τούτο και στη ευχή που λένε στον Αγιασμό και που την σύνθεσε ο άγιος Σωφρόνιος πατριάρχης Ιεροσολύμων λέγει : «Σήμερον του παλιού θρήνου απηλλάγημεν και ως νέος Ισραήλ διεσώθημεν». Κι ο Προφήτης Ησαΐας μας λέγει : «Τάδε λέγει Κύριος: Λουσθείτε και γίνετε καθαροί, βγάλτε τις πονηριές σας από τις ψυχές σας, αντίκρυ στα μάτια μου πάψετε τις πονηριές σας. Μάθετε να κάνετε το καλό, ζητήσετε σωστή κρίση, γλυτώσετε τον αδικημένο, κρίνετε σωστά τα ορφανό και δικαιώσετε τη χήρα. Κι ας κάνουμε μια συμφωνία μεταξύ μας. Και σαν κάνετε αυτά που σας λέγω και αν οι αμαρτίες σας είναι κοκκινωπές, σα χιόνι θα τις λευκάνω και αν οι αμαρτίες σας είναι σαν το αίμα κόκκινες, σαν το μαλλί θα τις λευκάνω»
…………………………………
* Ο Φώτης Κόντογλου, το πραγματικό του επώνυμο είναι Αποστολέλης [Κυδωνίες, (Αϊβαλί) Μικράς Ασίας, 8 Νοεμβρίου 1895 - Αθήνα, 13 Ιουλίου 1965] ήταν λογοτέχνης και  ζωγράφος.  Αναζήτησε  την ελληνικότητά,  δηλαδή την αυθεντική της έκφραση, μέσα από την επιστροφή στις ρίζες, στην ελληνική παράδοση, τόσο στο λογοτεχνικό όσο και στο ζωγραφικό του έργο. Θεωρείται ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους της «Γενιάς του ’30». στην «Εθνική Φωνή των Αγροτών», 8 Ιανουαρίου 1949. 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου