Δημιουργήθηκε το 1807!

 Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΗΜΑΙΑ

της Μαρίας Ρώτα*

 

Αυτή είναι η πρώτη σημαία της Ελλάδας. Λευκός Σταυρός

 πάνω σε γαλάζιο χρώμα, που συμβολίζει το χρώμα

της ελληνικής  θάλασσας. Την καθιέρωσε 

η Α" εθνοσυνέλευση στην Επίδαυρο, το 1821

Η εθνική Ελληνική σημαία με τον λευκό σταυρό  πρωτοπαρουσιάστηκε στην Ιερά Μονή Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στη Σκιάθο. Πρωτοδημιουργήθηκε και παρουσιάστηκε σ’ αυτό το νησί το 1807. Εκεί σχεδιάστηκε, υφάνθηκε και υψώθηκε η πρώτη γαλανόλευκη σημαία στις αρχές της επανάστασης. Εκεί είχε καταφύγει το 1807 ο Νικοτσάρας, ένδοξος αρχηγός κλεφτών από τη Θεσσαλία. Μαζί με τον περίφημο καπετάνιο Γιάννη Σταθά, είχαν επιλέξει τη Σκιάθο ως ορμητήριο για τον μικρό πειρατικό στόλο τους. Αυτοί οι δύο άνθρωποι, ο Σταθάς κι ο Νικοτσάρας, σε μια μυστική συνεργασία με τον πρώτο Ηγούμενο της Μονής, τον Όσιο Νήφωνα (1809) σχεδίασαν, έφτιαξαν και ύψωσαν την πρώτη ελληνική σημαία το γαλάζιο βάθος και τον λευκό σταυρό. 

Η σημαία της οικογένειας των Κολοκοτρωναίων

Θεωρούσαν ότι αυτή η σημαία ήταν του πελάγους, εφόσον ήταν και είναι τόσο μεγάλο το ελληνικό πέλαγος. Αυτό το πέλαγος έχει υποδεχθεί τόσα νησιά. Αυτή η πελαγίσια σημαία με την πολύ απλή σχεδίαση του ουρανού (το λευκό) και της θάλασσας (το γαλάζιο), είναι η πρώτη που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα. Αυτό το πρώτο συγκινητικό αυτοσχέδιο σύμβολο, ευλογήθηκε το Σεπτέμβριο του 1807, σε τελετή όπου εκεί είχε παρουσιαστεί και ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, ο οποίος με ιδιαίτερη συγκίνηση υποδέχθηκε το σχέδιο της πρώτης ελληνικής σημαίας. Ήταν τόσοι πολλοί οι άνθρωποι εκείνης της εποχής, ιδιαίτερα από τη Σκιάθο και από τα άλλα νησιά, που ήταν σχεδόν... ελεύθερα από Τούρκους, που ενθουσιάστηκαν από την παρουσίαση, όσοι γνώριζαν τη σημαία με τον λευκό σταυρό σε γαλάζιο φόντο, που συμβόλιζε τη θάλασσα. 

Καθιερώθηκε ως εθνική σημαία των πολεμικών πλοίων του ελληνικού κράτους στα 200 χρόνια της ύπαρξής της. Ήταν και είναι επίσημη, η μικρή σημαία που θαυμάζεται στην περιοχή της πλώρης του πλοίου, όταν είναι αγκυροβολημένο. 

Ο Αγωνιστής Γιάννης Σταθάς

Για τις δυνάμεις της θάλασσας όρισαν οι Έλληνες
να φέρουν τη γαλανόλευκη με τις εννέα λωρίδες
και επάνω ένα τετράγωνο που διαιρείται σε 4 τμήματα
 από λευκό σταυρό στην πάνω αριστερή γωνία.
Αυτή καθιερώθηκε να είναι η σημαία της
πατρίδας μας από το 1978 έως σήμερα.

Ο αρματολός από το Βάλτο της Αιτωλοακαρνανίας Γιάννης Σταθάς (1758 – 1812) ήταν γιος και διάδοχος του σπουδαίου και περίφημου αρματολού Γερο – Δήμου Σταθά και έδρασε κατά την περίοδο της αρχής της επανάστασης. Στα τέλη του 18ου αιώνα πολέμησε και με άλλους σπουδαίους Έλληνες και κατά τη διάρκεια τουρκικού πολέμου (1806 – 1807) ενίσχυσε και τα ρωσικά στρατεύματα και με άλλους αρματολούς και φρόντισαν να ελευθερώσουν το νησί Σκιάθο από τα τουρκικά στρατεύματα. Μαζί του ήταν άλλοι οπλαρχηγοί, όπως ο Νικοτσάρας, ο Μπιζώτης και άλλοι που αντιμετώπιζαν όλοι μαζί την οργή του Αλή Πασά Τεπελενλή. Σε λίγες εβδομάδες κατόρθωσαν, όλοι αυτοί οι σπουδαίοι Έλληνες, να οργανώσουν 70 μικρά πλοιάρια, τα έβαψαν μαύρα και τους έδωσαν ονόματα που είχαν σχέση με τις περιοχές των καπετάνιων τους. Τα ονόματα ήταν: Ρούμελη, Όλυμπος, Μοριάς, Άσπρη θάλασσα, Βάλτος, Μαύρο Καράβι, Κασσάνδρα κ.α.. Ανέλαβε ο ίδιος ο Σταθάς να φροντίζει τις επιδρομές κατά των Τούρκων από τη θάλασσα. Ο ίδιος ο Σταθάς είχε τη φροντίδα εναντίον των Τούρκων και είχε ζητήσει να είναι υπαρχηγός του ο Νικοτσάρας. Φυσικά υπεύθυνος και επικεφαλής της φροντίδας ήταν ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, που είχε γλιτώσει και ο ίδιος από τις σφαγές των Τούρκων στο Μοριά και συμμετείχε στη συνάντηση όλων των ανθρώπων που πολεμούσαν. 

Η πολεμική σημαια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
 που ύψωσε ο Κορκόνδειλος Κλαδάς το 1464.
 Ήταν η πρώτη εξέγερση κατά των
 Τούρκων και έγινε στην περιοχή της Μάνης

Ο Σταθάς, αντί να υψώσει στα “Μαύρα καράβια” που κυβερνούσε τη Ρωσική σημαία, όπως συνήθιζαν οι Έλληνες επαναστάτες την εποχή εκείνη για προστασία, ύψωσε την αυτοσχέδια Ελληνική... που ήταν ένα γαλάζιο πανί με έναν λευκό σταυρό στο κέντρο. Η σημαία αυτή, ήταν η πρώτη που δημιουργήθηκε πριν από πολλές άλλες που παρουσιάστηκαν στη συνέχεια και θεωρείται η πρώτη, ίσως, ελληνική επαναστατική σημαία. Οι επαναστάτες του 1807 φονεύθηκαν σχεδόν όλοι από τους Τούρκους στην επόμενη τριετία. Μεταξύ όλων αυτών φονεύθηκε και ο αγωνιστής Γιάννης Σταθάς που επιστρέφοντας στον τόπο του το 1812 έχασε τη ζωή του στην Αμφιλοχία. Τον θεωρούσαν τόσο σημαντικό όλοι όσοι τον γνώριζαν και θαύμαζαν τις δραστηριότητές του, ώστε έδωσαν το όνομά του σ’ ένα χωριό της Αιτωλοακαρνανίας. Όλοι οι κάτοικοι ποτέ δεν ξέχασαν και έως σήμερα είναι γνωστό ότι ο Γιάννης Σταθάς και ο Νικοτσάρας, ήταν οι Έλληνες που πρωτοπαρουσίασαν την γαλανόλευκη σημαία.

............................

*Η Μαρία Ρώτα είναι αρχαιολόγος και τακτική συνεργάτιδα της καθημερινής εφημερίδας των Κυκλάδων ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ που τυπώνεται στην Ερμούπολη της Σύρου, στην οποία δημοσιεύθηκε, στο φύλλο της 17ης Μαρτίου 2022.