Πρωτομαγιά

 Μάχη για το οκτάωρο

Αν και η Πρωτομαγιά δεν τηρείται ως επίσημη αργία στις ΗΠΑ,
 οι εργάτες γέμιζαν την Union Square στη Νέα Υόρκη την
 1η Μαΐου καθ' όλη τη δεκαετία του 1930 (εδώ το 1933).

Το Σικάγο τη δεκαετία του 1880 ήταν μια εστία οργάνωσης της εργασίας.

Έχοντας βαρεθεί το status quo, όπου οι βιομηχανικοί εργάτες μοχθoύσαν πολλές ώρες σε άθλιες συνθήκες, η Διεθνής Ένωση Εργαζομένων, ιδρύθηκε το 1883, αφιέρωσε τις δυνάμεις της στη δημιουργία μιας οκτάωρης εργάσιμης ημέρας.

Με επικεφαλής τον Albert Parsons και τον August Spies, η απαίτηση για οκτάωρη ημέρα σάρωσε τις ΗΠΑ. Οι εργάτες από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Σαν Φρανσίσκο φορούσαν «Οκτάωρα παπούτσια» και κάπνιζαν «Καπνό οκτώ ωρών» – προϊόντα που κατασκευάζονταν σε εργοστάσια που είχαν ήδη καθιερώσει μια οκτάωρη εργάσιμη ημέρα.

Μια δημοφιλής μελωδία περιλάμβανε στίχους που συνόψιζε την αιτία: «Σκοπεύουμε να αναλάβουμε τα πράγματα. Έχουμε κουραστεί από τον κόπο για τίποτα, αλλά είμαστε αρκετά γυμνοί για να ζήσουμε. ποτέ μια ώρα για σκέψη. Θέλουμε να νιώσουμε τον ήλιο. θέλουμε να μυρίσουμε τα λουλούδια. Είμαστε σίγουροι ότι ο Θεός το θέλησε και εννοούμε να έχουμε οκτώ ώρες. Συγκαλούμε τις δυνάμεις μας από ναυπηγείο, κατάστημα και μύλο. Οκτώ ώρες δουλειά, οκτώ ώρες ξεκούραση και οκτώ ώρες ό,τι θέλουμε!»*.

Στη συνέλευση της Αμερικανικής Ομοσπονδίας Εργασίας του 1884, οι εκπρόσωποι υιοθέτησαν ένα ψήφισμα που προέτρεπε όλους τους εργάτες να απεργήσουν δύο χρόνια αργότερα, την 1η Μαΐου 1886, για να καθιερωθεί ένα οκτάωρο.

Το Tension Mounts

Πλήθος κόσμου γέμισε την Union Square
την Πρωτομαγιά του 1934

Οι εφημερίδες που χρηματοδοτούνται από τις εταιρείες χαρακτήρισαν το οκτάωρο κίνημα κομμουνιστικό και οι Parsons and Spies έγιναν γρήγορα στόχοι.

«Υπάρχουν δύο επικίνδυνοι τραμπούκοι ελεύθεροι σε αυτή την πόλη. δύο βουρκωμένοι δειλοί που προσπαθούν να κάνουν μπελάδες. Ένας από αυτούς ονομάζεται Parsons. ο άλλος ονομάζεται Spies», ανέφερε ένα   editorial της Chicago Mail . «Σημειώστε τους για σήμερα. Κρατήστε τα υπόψη. Θεωρήστε τους προσωπικά υπεύθυνους για οποιοδήποτε πρόβλημα παρουσιαστεί. Κάντε ένα παράδειγμά τους εάν παρουσιαστεί πρόβλημα.»

Πορεία στη Νέα Υόρκη την Ημέρα
των Εργατών, 1 Μαΐου 1909

Αλλά δεν παρουσιάστηκε κανένα πρόβλημα την 1η Μαΐου. Σε όλη τη χώρα, 340.000 εργαζόμενοι κάναν την ημέρα αργία, πορεύονταν ειρηνικά και τραγουδούσαν στους δρόμους. Στο Σικάγο, ο Πάρσονς οδήγησε 80.000 διαδηλωτές στη λεωφόρο Μίσιγκαν.

Δύο μέρες αργότερα, απογοητευμένη από την έλλειψη διχόνοιας, η αστυνομία ξυλοκόπησε τους κλεισμένους υπαλλήλους της κοντινής McCormick Reaper Works με  κλομπ, καθώς 300 εργάτες αντικατάστασης έμπαιναν στο εργοστάσιο. Την ώρα του κλεισίματος, ένα πλήθος εργατών που είχαν αφήσει έξω στεκόταν στην έξοδο του εργοστασίου, όταν η αστυνομία έτρεξε εναντίον τους, με τραβηγμένα όπλα.

Πυροβολισμοί έπεσαν στο πλήθος που υποχωρούσε. Τουλάχιστον έξι σκοτώθηκαν.

Ο Spies κατέθεσε αργότερα, «Αγανακτούσα πολύ. Ήξερα από την πείρα του παρελθόντος ότι αυτή η σφαγή ανθρώπων έγινε με ρητό σκοπό να νικηθεί το οκτάωρο κίνημα».

 

Η υπόθεση Haymarket

Αφίσα που αναγγέλλει τη διαμαρτυρία
στην πλατεία Haymarket

Στον απόηχο της επίθεσης, αγανακτισμένοι εργάτες οργάνωσαν μια συγκέντρωση στην πλατεία Haymarket που θα πραγματοποιηθεί το βράδυ της 4ης Μαΐου. Η εκδήλωση θα γίνει αργότερα γνωστή ως «The Haymarket Affair».

Όταν έφτασε ο Πάρσονς, ένας δημοσιογράφος του είπε: «Ακούμε ότι θα υπάρξει πρόβλημα απόψε».

Άγνωστο στους Parsons και Spies, οι οποίοι επρόκειτο να μιλήσουν, 180 αστυνομικοί κινητοποιήθηκαν από ένα κοντινό αστυνομικό τμήμα, υπό τη διοίκηση του λοχαγού John "Clubber" Bonfield.

Οι Parsons, Spies και ο Βρετανός σοσιαλιστής Samuel Fielden μίλησαν στο πλήθος. Ο δήμαρχος, βλέποντας ότι η συγκέντρωση ήταν ήρεμη και άρχισε να διαλύεται, είπε στον Μπόνφιλντ και τους άνδρες του να παραιτηθούν. Αρνήθηκαν.

Περίπου στις 22:30, καθώς μιλούσε ο Φίλντεν, η αστυνομία έσπευσε στο βήμα του ομιλητή, συντρίβοντας τους διαδηλωτές με ρόπαλα, απαιτώντας να φύγουν.

Ο Φίλντεν δήλωσε: «Αλλά ήμασταν ειρηνικοί!» όταν εξερράγη μια βόμβα. Μέσα στο σκοτάδι και τον καπνό, οι διαδηλωτές έτρεξαν για να ξεφύγουν, για να τους χτυπήσει η αστυνομία και να τους ποδοπατήσει με τα άλογά τους.

Όταν έφυγαν οι καπνοί, επτά αστυνομικοί και τέσσερις εργάτες κείτονταν νεκροί. Περισσότεροι από 100 τραυματίστηκαν. 

Ένα «Frame Up»

Η ταυτότητα του εκτοξευτή της βόμβας δεν είναι γνωστή, αλλά οι περισσότεροι πιστεύουν ότι η έκρηξη έγινε από μια οργάνωση, που είχε σκοπό να φιμώσει το αναπτυσσόμενο εργατικό κίνημα.

Οι εφημερίδες ανέφεραν γρήγορα ότι οι Parsons, Spies ή Fielden έριξαν τη βόμβα και χρησιμοποίησαν το περιστατικό για να υποκινήσουν τη ζέση κατά των συνδικάτων και των μεταναστών. Χαρακτήρισαν τους εργάτες «αναρχικούς» και «σοσιαλιστές» που προσπάθησαν να βυθίσουν τη χώρα σε αταξία. Οι ηγέτες των Εργατικών συνελήφθησαν και στις αίθουσες των συνδικάτων έγιναν επιδρομές.

Μέσα σε λίγες μέρες, οι Parsons, Spies και Fielden κατηγορήθηκαν για τον φόνο ενός αξιωματικού που σκοτώθηκε κατά τη διάρκεια του χάους. Κατηγορήθηκαν επίσης οι ηγέτες των Εργατικών Μάικλ Σουάμπ, Τζορτζ Ένγκελ, Άντολφ Φίνσερ, Λούις Λινγκ και Όσκαρ Νέμπε.

Από την ομάδα, μόνο οι Parsons και Spies βρίσκονταν στο σημείο όταν σημειώθηκε η έκρηξη.

Sham Trial

H σφαγή των εργατών του Σικάγο στην πλατεία Χεϊμάρκετ

Η δίκη ξεκίνησε στις 21 Ιουνίου, με μάρτυρες μια επιτροπή επιχειρηματιών και των υπαλλήλων τους – συμπεριλαμβανομένου ενός συγγενή ενός άνδρα που σκοτώθηκε στο Haymarket. Μερικοί από τους μάρτυρες που κατέθεσαν πληρώθηκαν.

Οι μαρτυρίες ήταν τόσο γεμάτες αντιφάσεις που το κράτος άλλαξε τη στάση του στη μέση της δίκης: Οι κατηγορούμενοι δεν πέταξαν τη βόμβα, το κράτος τελικά παραδέχτηκε, αλλά όποιος πέταξε τη βόμβα εμπνεύστηκε να το κάνει από τους κατηγορούμενους.

«Αν νομίζετε ότι με το να μας κρεμάσετε μπορείτε να εξοντώσετε το εργατικό κίνημα… τότε κρεμάστε μας!» Οι κατάσκοποι είπαν στον δικαστή. «Εδώ θα πατήσεις πάνω σε μια σπίθα, αλλά εδώ και εκεί, πίσω σου και μπροστά σου και παντού, θα ανάβουν φλόγες. Είναι μια υπόγεια φωτιά. Δεν μπορείς να τη σβήσεις».

Στις 9 Οκτωβρίου επτά από τους κατηγορούμενους καταδικάστηκαν σε θάνατο. Ο Neebe καταδικάστηκε σε 15 χρόνια φυλάκιση. Οι Fielden και Schwab τελικά έλαβαν μειωμένες ποινές ισόβιας κάθειρξης. (Ο Κυβερνήτης John Peter Altgeld έδωσε χάρη στους τρεις κατηγορούμενους το 1893, γράφοντας: «Πολλά από τα στοιχεία που δόθηκαν στη δίκη ήταν καθαρά κατασκευασμένα», είπε.)

Ο Λινγκ αυτοκτόνησε στο κελί της φυλακής την παραμονή της προγραμματισμένης εκτέλεσής του. Οι Parsons, Spies, Engel και Finscher απαγχονίστηκαν δημόσια στις 11 Νοεμβρίου 1887.

Η Πρωτομαγιά Γεννιέται

 Την 6η Μαρτίου 1930, ομάδες ανέργων
συγκεντρώνονται μπροστά από τον Λευκό Οίκο
 και παρελαύνουν σε ένδειξη διαμαρτυρίας

Τα νέα για την τραγωδία προκάλεσαν σοκ στο εργατικό κίνημα παγκοσμίως. Το 1889, οι σοσιαλιστές κήρυξαν την 1η Μαΐου Παγκόσμια Ημέρα Εργαζομένων – ή Πρωτομαγιά – για να τιμήσουν τη μνήμη των μαρτύρων του Haymarket και να οικοδομήσουν τη διεθνή αλληλεγγύη των εργαζομένων. Σήμερα, η Πρωτομαγιά γιορτάζεται σε περισσότερες από 80 χώρες, με μαζικές συγκεντρώσεις και μια ημέρα άδειας από τη δουλειά.

Αλλά η γιορτή που γεννήθηκε στο Σικάγο δεν γιορτάζεται επίσημα στις ΗΠΑ Το 1894, το Κογκρέσο κήρυξε την Εργατική Πρωτομαγιά ως ομοσπονδιακή αργία, που γιορτάζεται την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου. Αν και υπήρχε πίεση να οριστεί η αργία την 1η Μαΐου, ο Πρόεδρος Γκρόβερ Κλίβελαντ – που ήθελε να ξεχωρίσει την Εργατική Πρωτομαγιά από την εξέγερση των εργατών του Σικάγο – αρνήθηκε.

Στη δεκαετία του 1930, πολλά συνδικάτα των ΗΠΑ οργάνωσαν εορτασμούς για την Πρωτομαγιά, με εκατομμύρια εργάτες να παρελαύνουν σε παρελάσεις στη Νέα Υόρκη και σε άλλες πόλεις. Το 2006, εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες εργάτες σημάδεψαν τις συγκεντώσεις με διαμαρτυρίες ενάντια σε ένα αντιμεταναστευτικό νομοσχέδιο.

Η Πρωτομαγιά, το διεθνές σύμβολο της εργασιακής αλληλεγγύης, ζει!

…………………………

Πηγή: APWU (American Postal Workers Union), το σωματείο των εργαζομένων στην Ταχυδρομική Υπηρεσία των ΗΠΑ. Ένας δημοκρατικός οργανισμός που αντιπροσωπεύει περισσότερα από 220.000 μέλη που πληρώνουν εισφορές. Τα στελέχη του APWU εκλέγονται απευθείας από τα μέλη του σωματείου.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στις 30 Απριλίου 2015 στην ιστοσελίδα του σωματείου.

* “We mean to take things over. We’re tired of toil for naught, but bare enough to live on; never an hour for thought. We want to feel the sunshine; we want to smell the flowers. We’re sure that God has willed it and we mean to have eight hours. We’re summoning our forces from shipyard, shop and mill. Eight hours for work, eight hours for rest and eight hours for what we will!”