Από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

 

Η δημοσιογραφία είναι η ιστορία της ανάγκης μας να μαθαίνουμε τι συμβαίνει γύρω μας και να μοιραζόμαστε τα νέα με τους άλλους. Ας δούμε πώς εξελίχθηκε μέσα στους αιώνες!

 

Αρχαιότητα: Τα πρώτα νέα

 

Στην Αρχαία Ρώμη, υπήρχε το Acta Diurna, ένας δημόσιος πίνακας με αποφάσεις της κυβέρνησης, στρατιωτικά νέα και κοινωνικά γεγονότα. 

Στην Αρχαία Ελλάδα, οι αγγελιοφόροι και οι ρήτορες μετέδιδαν τα νέα στις αγορές, σχεδόν σαν τα πρώτα «tweets» της εποχής! 

Αγορές και δημόσιοι χώροι: Οι Αθηναίοι και άλλοι Έλληνες συγκεντρώνονταν στην αγορά ή σε δημόσιες πλατείες, όπου οι αγγελιοφόροι ή οι ρήτορες ανακοίνωναν νέα από την πόλη, τη στρατιωτική δράση ή διεθνείς εξελίξεις. 

Αγγελιοφόροι: Τα μηνύματα μεταφέρονταν από πόλη σε πόλη μέσω αγγελιοφόρων ή ταξιδευτών, που μετέδιδαν ειδήσεις για γεγονότα όπως νίκες σε μάχες ή πολιτικές αποφάσεις. 

Ρήτορες και λόγοι: Οι ρήτορες χρησιμοποιούσαν τη δημόσια ομιλία για να ενημερώσουν και να επηρεάσουν την κοινή γνώμη, συνδυάζοντας ειδήσεις με πειθώ και επιχειρήματα. 

Μικρές ομάδες και προσωπική επαφή: Πολλές φορές, οι ειδήσεις κυκλοφορούσαν προφορικά μέσα από μικρές ομάδες φίλων ή οικογενειών – κάτι σαν τα πρώιμα «προσωπικά δίκτυα ενημέρωσης». 

 

Κουίζ: Ποιοι μετέδιδαν τα νέα στην αρχαιότητα; 

α) Οι πολιτικοί 

β) Οι αγγελιοφόροι 

γ) Οι μαθητές 

 

Απάντηση: β) Οι αγγελιοφόροι ✅

 

📜 Μεσαίωνας: Χειρόγραφα και επιστολές

 

Μετά την πτώση της Ρώμης, τα νέα ταξίδευαν μέσα από χειρόγραφα και επιστολές. Οι μοναχοί και οι έμποροι κρατούσαν αρχείο με γεγονότα και τα μοιράζονταν σε άλλες πόλεις και χώρες. 

Οι μοναχοί στα μοναστήρια ανέγραφαν γεγονότα σε χρονικά και χειρόγραφα, κρατώντας αρχείο για ιστορικά ή θρησκευτικά γεγονότα, ενώ οι έμποροι μετέφεραν ειδήσεις κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους. Έτσι, η διάδοση της πληροφορίας βασιζόταν σε προσωπικές μετακινήσεις και επικοινωνία από χέρι σε χέρι, κάτι που έκανε τα νέα πιο αργά αλλά και πιο προσεκτικά καταγεγραμμένα. 

 

🖨️15ος–17ος αιώνας: Τυπογραφία και πρώτες εφημερίδες

 

Η εφεύρεση της τυπογραφίας από τον Γουτεμβέργιο γύρω στο 1450 επέτρεψε την ταχύτερη και πιο μαζική παραγωγή κειμένων. 

Οι πρώτες έντυπες εφημερίδες εμφανίστηκαν στην Ευρώπη, π.χ. η Relation στη Γερμανία το 1605 και η Gazette de France το 1631. 

Αυτό άλλαξε τον τρόπο που ταξίδευαν οι ειδήσεις: πλέον δεν περιορίζονταν σε χειρόγραφα ή επιστολές, αλλά μπορούσαν να φτάνουν ταχύτερα σε πολλούς αναγνώστες.  

 

18ος–19ος αιώνας: Δημοσιογραφία και πολιτική

 

Με τον Διαφωτισμό και τις επαναστάσεις, η δημοσιογραφία έγινε όπλο κοινωνικής αλλαγής και μέσο ελευθερίας της έκφρασης. 

Ιστορικές εφημερίδες όπως οι The Times (Βρετανία) και Le Figaro (Γαλλία) ενημέρωναν τους πολίτες και διαμόρφωναν δημόσια γνώμη. 

Η δημοσιογραφία απέκτησε πολιτική δύναμη και συνέβαλε στην ενημέρωση για κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά ζητήματα. 

 

📻 20ός αιώνας: Ραδιόφωνο και τηλεόραση

  

Στον 20ό αιώνα, οι ειδήσεις έγιναν πιο άμεσες: 

Το ραδιόφωνο έφερνε τα νέα κατευθείαν στο σπίτι. 

Η τηλεόραση έκανε τα γεγονότα ορατά με εικόνες. 

Η δημοσιογραφία απέκτησε επαγγελματικά πρότυπα και κανόνες δεοντολογίας. Οι μεγάλοι θησαυροί ήταν τα ρεπορτάζ που αποκάλυπταν σκάνδαλα και κοινωνικά προβλήματα. Το ραδιόφωνο σιγά αντικαταστάθηκε από το μεγάλο ασπρόμαυρο κουτί που γύριζες το κουμπάκι και ένας ευγενικός κύριος ή μια όμορφη κυρία σου έλεγε τις ειδήσεις.

 

 Κουίζ: Ποιο μέσο έκανε τα νέα ορατά με εικόνες;

 

α) Ραδιόφωνο 

β) Τηλεόραση 

γ) Εφημερίδα

 

 

Απάντηση: β) Τηλεόραση ✅

 

💻 21ος αιώνας: Ψηφιακή εποχή

 

Σήμερα, οι ειδήσεις ταξιδεύουν σε δευτερόλεπτα μέσω ίντερνετ, blogs και social media. 

Ο καθένας μπορεί να γίνει «δημοσιογράφος», αλλά αυτό φέρνει και προκλήσεις όπως τα fake news.Η δημοσιογραφία είναι η αγάπη για την πληροφορία και η γνώση για το κόσμο είναι κάτι που ξεπερνά χώρες και σύνορα !Για αυτό πάντα χρειαζόμαστε ένα σημειωματάριο και μια καλή φωτογραφική μηχανή. Αυτή είναι η μαγεία της αληθινής είδησης.

 ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ