1η Απριλίου 1955

Tων ηρώων η αρχή!

του Στέλιου Κούκου*

Κάθε ξημέρωμα της 1ης Απριλίου η Κύπρος αναγεννάται!
Τέτοια μέρα οι ήρωες του έπους του αγώνα του 1955-1959 εγείρονται ανδρειωμένοι!
Αναστημένοι!
Ακόμη και μέσα από τα Φυλακισμένα Μνήματα!
Τίποτε δεν μπορεί να τους κρατήσει!
Είναι το πανηγύρι, η γιορτή, η γενέθλια μέρα της ηρωικής θανής τους!
Η μέρα που τους απαθανάτισε!
Τους χάρισε την αιώνια νιότη και λεβεντιά!

Κι αυτήν δεν μπορεί να τους την στερήσει κανείς!
Πολύ περισσότερο αυτοί που τους στέρησαν την ζωή!
Πού να ξέραν όμως πως τους χάρισαν την αιωνιότητα;
Την αιώνια νιότη που μόνο η αυτοθυσία για ευγενείς σκοπούς την χαρίζει!
Αυτοπροσφερόμενοι και μαρτυρικοί, χαριτωμένοι εξάπαντος!

Και το έγκλημά τους; Ο αγώνας τους; Το αίτημά τους;
Η ένωση της Κύπρου με τον εθνικό κορμό!
Την Ελλάδα!
Όταν το Ρωμαίικο είχε ανασυνταχθεί!
Και η Κύπρος έμενε εκτός! Σε χέρια μητριάς!
Σχεδόν αμούστακα παιδιά σήκωσαν στις πλάτες τους ένα τεράστιο αγώνα που μοιάζει μυθικός! Στην ουσία επικός!
Ποτέ ίσως, τόσοι απειροπόλεμοι, αλλά και ανεκπαίδευτοι στρατιωτικά, υποτυπώδεις αντάρτες, δεν σήκωσαν τόσο μεγάλο πολεμικό βάρος!
Ποτέ τόσοι λίγοι και σε ένα τόπο τόσο κλειστό δεν τα έβαλαν με μια αποικιοκρατική δύναμη. Που μάλιστα την ταπείνωσαν!
Ποτέ μια δράκα τόσο λίγων Ελλήνων, όσο αυτοί, δεν κατάφερε να στριμώξει για τα καλά μια αυτοκρατορία!

Ποτέ τόσοι λίγοι και “αυτοσχέδιοι” επαναστάτες δεν ταπείνωσαν μια χώρα που ήταν ανάμεσα στους ισχυρούς νικητές δύο Παγκοσμίων Πολέμων!
Ποτέ μια τόσο ελαφρά οπλισμένη ομάδα δεν ταπείνωσε μια τέλεια εξοπλισμένη πολεμική μηχανή!
 Ήταν, όμως, η 1η Απριλίου η 25η Μαρτίου της Κύπρου;
Ήταν ο αγώνας της ΕΟΚΑ του (1955-1959) κάτι αντίστοιχο με τη Ελληνική Επανάσταση;

Ήταν ο αγώνας της ΕΟΚΑ ο Μακεδονικός Αγώνας της Κύπρου;
Ήταν ο αγώνας ΕΟΚΑ το αντίστοιχο έπος του αγώνα του ’40;
Ήταν ο αγώνας της ΕΟΚΑ η Εθνική Αντίσταση της περιόδου της ναζιστικής κατοχής;
Θα μπορούσε να ήταν κάτι απ’ όλα αυτά, αν η Κύπρος ήταν απόλυτα αποκομμένη από τον εθνικό κορμό, και δεν είχε το δικό της μερτικό και την συμμετοχή της σε όλους τους παραπάνω αγώνες.

Μερτικό, όχι βεβαίως ως μερίδιο σε υλικό και οικονομικό επίπεδο, αλλά πεσόντων, ψυχών αντρειωμένων. Πάντα εθελοντών και με την έννοια των ηρώων, μαρτύρων!
Η Μεγαλόνησος ήταν ένας συνεχές φυτώριο μαρτύρων, αεί προσφερομένων στον εθνικό κορμό. Και ας… ήταν μακρυά! (Όπως δήλωσε ελλαδίτης πολιτικός το 1974).
Η απόσταση, όμως, από την Κύπρο προς την Ελλάδα ήταν πιο κοντινή, γιατί την Ελλάδα την είχαν μέσα τους οι Κύπριοι!

Η Ένωση που ζητούσαν και απαιτούσαν, πλέον ενόπλως, υπήρχε πάντα μέσα τους!
Αλλά έμοιαζε να υποφέρουν από την στέρηση της θωριάς της μάνας!
Και έτσι δεν ζητούσαν ανεξαρτησία, δικό τους κράτος!
Αλλά να ενωθούν ως αναπόσπαστο και ορφανό τμήμα του Ελληνισμού!
Μια πονεμένη Ρωμιοσύνη της ανατολικής Μεσογείου!
Το τελευταίο ζωντανό τμήμα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκτός Ελλάδος!

 Και αν τα νιάτα της Κύπρου έλκονταν από τον “μαγνήτη” που λεγόταν μητέρα Ελλάδα και έτρεχαν να την συντρέξουν στις δύσκολες της στιγμές, πολύ περισσότερο τώρα, συντάχθηκαν στις τάξεις του αγώνα! Ήταν πλέον εντελώς δικός τους! Και πέρα για πέρα για το πέρασμα στην Ελλάδα!
Και έτσι προσέρχονταν ακόμη και στην αγχόνη, καταδικασμένοι εις θάνατον, με τον διαρκή εθνικό ύμνο της Ρωμιοσύνης, το “Τη Υπερμάχω στρατηγώ…”, όπως και τον νεώτερο εθνικό ύμνο το “Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή”.

Και, έτσι, μαρτυρούσαν στο μαρτύριο τους οι αγωνιστές, την ακατανίκητη φλόγα τους για την ελευθερία! Που ήταν συνώνυμη με την Ελλάδα.
Αυτό ήταν το φωτεινό αντικείμενο του πόθου τους!
Των μαρτύρων του τόπου τους!
Των μαρτύρων του ελληνισμού!
Και πώς να μην συγκίνησε, όμως, και με τους γονείς των ηρώων-μαρτύρων που προέπεμπαν τα παιδιά τους από αυτήν την ζωή με τα λόγια χαλάλι της πατρίδας!
Δεν θα μπορούσαν, όμως, και τα παιδιά αυτά, οι μάρτυρές μας, να έχουν άλλους γονείς!
Γονείς που έσφιξαν τα δόντια και βγήκαν χαμογελαστοί και αγέρωχοι από τα νεκροτομεία, αφού είδαν πρώτα τα κορμιά των παιδιών του διαμελισμένα, καμένα, αγνώριστα! Αναγνωρίσιμα μόνον από διασωθείσες λεπτομέρειες!
Και ιδιωτικά να ομολογούν πως αυτό που αντίκρυσαν ήταν θηριωδία!
Και να οι μανάδες, ως χορός αρχαίας τραγωδίας, μαυροφορεμένες να αποχαιρετούν και να προπέμπουν τα σπλάχνα τους με εξόδια ποιήματα!
 Αλλά δεν είχαν όλοι οι μάρτυρες την ευλογία να δεχτούν τον τελευταίο ασπασμό από τους γονείς και τους φίλους τους!
Οι διώκτες τους, τους φοβόνταν και νεκρούς, ακόμη!
“Τους τρέμουνε τους μάρτυράς μας οι ψευτοθεοί”! (Κωνσταντίνος Καβάφης)
Γι’ αυτό τους φυλάκισαν νεκρούς!
“Φυλακισμένα μνήματα”, ονομάστηκε το κοιμητήριό τους, άχρι καιρού!
Εντούτοις, έγιναν τα μνήματά τους το αιώνιο άντρο, λημέρι και κρησφύγετο και τόπος σύναξης των γενναίων με όλους τους άλλους γενναίους! Και των ζώντων αγωνιστών! Και των βασανισθέντων!
Ο επίσημος μαρτυρικός τόπος μνήμης του αγώνα του ελληνισμού της Μεγαλονήσου!
Το ηρώο του αγώνα του 1955-1959 και αιώνια μνήμη Ελλάδας!
 Αλλά φαίνεται πως οι εγκληματίες, δυνάστες Άγγλοι (ας αναφέρουμε άπαξ το όνομά τους) το ήξεραν, το ένιωθαν πως δεν πέθαναν οι μάρτυρες μας!
Τα απαγχονισμένα, σκοτωμένα κορμιά! Τα διαμελισμένα, καμένα, υπολείμματα λειψάνων!
Γιατί κουβαλούσαν μέσα τους αρετή! Πέραν από τόλμη!
Και η αρετή δεν πεθαίνει, αλλά αποτελεί διαρκή ευλογία που σκεπάζει τον τόπο!
Και τους ανθρώπους του!
Και συγχρόνως οι ήρωες αυτοί αποτελούν αέναο προτάγμα ελληνικής μαρτυρίας!
Και πάντα επ-Αναστατικής!
Θαρσείτε!

...........................
*Ο Στέλιος Κούκος (Κύπρος 1958) είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. Σπούδασε Δημόσιο Δίκαιο και Πολιτικές Επιστήμες της Νομικής στο ΑΠΘ. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ την 1η Απριλίου 2020