Η αποτυχία ως είσοδος στην επιτυχία

Η ΦΕΝΑΚΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ

του Σαράντου Καργάκου*

Προ πολλών ετών, όταν η κύρια επαγγελματική μου δραστηριότητα ήταν η προετοιμασία των υποψηφίων για τις εισαγωγικές εξετάσεις, τέτοια περίπου εποχή συνάντησα ένα γονιό και τον ρώτησα αγωνιωδώς, τι έκανε στις εν λόγω εξετάσεις ο γιος του. Μου αποκρίθηκε πικραμένος:

- Απέτυχε!

- Συγχαρητήρια, του είπα χωρίς δόση ειρωνείας. Θα πετύχει στη ζωή!

Καί δεν διαψεύστηκα. Ήταν ένα παιδί ανήσυχο, με σπιρτόζικο μυαλό, ατίθασο, που δεν μπορούσε να προσαρμοσθεί στην πειθαρχία μιας υποτακτικής μαθησιακής διαδικασίας, όπως ήταν και είναι αυτές των εισαγωγικών εξετάσεων. Μπήκε λόγω οικογενειακής πενίας αμέσως στην επαγγελματική διαδικασία και προτού οι επιτυχόντες συμμαθητές του τελειώσουν τις σπουδές τους, ο αποτυχών είχε εξελιχθεί σε έναν επιτυχόντα επιχειρηματία. το παραπάνω περιστατικό μου ήλθε στο μυαλό χάρη στο κύριο άρθρο (26/8) της εφημερίδας που με φιλοξενεί. «τα παιδιά μας που απέτυχαν στις εξετάσεις, μπορούν να ζήσουν καλύτερα και πλουσιότερα από αυτούς που πέτυχαν στα πανεπιστήμια και έχουν καταδικαστεί να ζουν υπάλληλοι σε όλη τους τη ζωή με 700 ευρώ το μήνα». Ίσως κάποια παιδιά ξεπεράσουν τα 700 ευρώ κατά πολύ, αλλά θα χρειαστούν να ξοδέψουν μια ολόκληρη περιουσία για να φθάσουν σε θέσεις περιωπής. και το χειρότερο : κάποιοι νέοι και νέες θα γλείψουν πολλά τσανάκια για να φθάσουν ψηλά. και πολλοί από αυτούς μπορεί να βρουν δουλειά σε επιχειρήσεις ομηλίκων τους που απέτυχαν εκεί όπου πέτυχαν αυτοί!

Έχω την εδραία πεποίθηση ότι η κατρακύλα της Ελλάδος άρχισε από τη δεκαετία του 70, όταν άρχισε η υποτίμηση των χειρωνακτικών επαγγελμάτων, η υποτίμηση του τεχνίτη, του μάστορα (λέξη υψηλής σημασίας), του αγρότη, του κτηνοτρόφου, του ναυτικού και υψώθηκε σαν έμβλημα ιερό το πτυχίο όποιας σχολής. μου έρχονταν στο φροντιστήριο νοικοκυραίοι με θαυμάσιες δουλειές και μου έλεγαν : «Κάνε ο, τι μπορείς να πάρει το παιδί μου ένα χαρτί, κάπου να το χώσω». και εγώ τους απαντούσα σκωπτικά : «Γιατί δεν ανοίγεις ένα λάκκο, θα σου κοστίσει πιο φθηνά». το να χωθεί στό δημόσιο το παιδί έγινε ο, τι το μέλι για τις μύγες. οι δημοπίθηκοι (λέξη τού Αριστοφάνη) πολιτικοί μας γέμισαν την Ελλάδα σχολές, ανώτατες και κατώτατες, που όλες είναι μετριώτατες πλην σπανίων εξαιρέσεων, μόνο που το προετοιμαζόμενο σ αυτές υλικό δεν κάνει για εδώ, κάνει για το εξωτερικό.

Όλες οι πόλεις της Ελλάδος απέκτησαν πανεπιστημιακές η άλλου είδους σχολές. Όχι γιατί υπήρχε μορφωτική ανάγκη αλλά για να νοικιάζονται τα διαμερίσματα των πολυκατοικιών που φύτρωναν παντού σαν μανιτάρια και για να έχουν πελατεία τα σουβλατζίδικα και οι καφετέριες. Σήμερα αναλογικά με τον πληθυσμό μας έχουμε τους περισσότερους πτυχιούχους στην Ευρώπη. Όλα αυτά τα πτυχία έγιναν την τελευταία δεκαετία εισιτήρια για τα πάρκινγκ της ανεργίας. το δημόσιο φούσκωσε σαν ουροδόχος κύστη που δεν έχει κανονική ροη. Αντίθετα, σε άλλους τομείς ένας άλλος κόσμος θαυματουργεί. προ καιρού η εφημερίδα αυτή παρουσίασε την περίπτωση ενός δαιμόνιου Κεφαλονίτη που ξεκίνησε από «γκρουμ» και εξελίχθηκε σε μεγαλοξενοδόχο. στην Ελλάδα δυστυχώς έχουν προκόψει οι ξένοι (Αλβανοί, Πολωνοί και λοιποί) και έχουν ξεπροκόψει οι Έλληνες που στήριξαν τις επαγγελματικές ελπίδες τους σ ένα «χαρτί»! Ας το πούμε ωμά: μια αποτυχία στις «πανελλήνιες», ίσως ανοίξει την πόρτα για μια πιο γρήγορη επιτυχία.

……………………………….

*Ο Σαράντος Καργάκος (1937, Γύθειο - 14 Ιανουαρίου 2019, Αθήνα) ήταν ιστορικός, φιλόλογος και δοκιμιογράφος. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΟΝΤΡΑ στις  2 Σεπτεμβρίου 2017.