Ημερίδα 3ου Γυμνασίου Γλυφάδας

Διδάσκοντας φυσικές Επιστήμες στο σχολείο

Καλλιέργησε τον προβληματισμό για την βελτίωση της διδασκαλίας, την χρησιμότητα της διαθεματικής παιδείας και το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία, η ημερίδα που οργάνωσε το 3ο Γυμνάσιο Γλυφάδας.

Διαπιστώσεις που ενισχύουν αξιολογικά το σχολείο και την δημόσια εκπαίδευση, πρώτα στην αντίληψη των μαθητών και παράλληλα στους υπόλοιπους εμπλεκόμενους και στην κοινωνία που είναι ο τελικός αποδέκτης της παρεχόμενης παιδείας και εκπαίδευσης.

Οι ευρισκόμενοι στην συνάντηση της Τετάρτης 18 Ιανουαρίου, στο δημοτικό θέατρο «Μελίνα Μερκούρη», στην Άνω Γλυφάδα, γνώρισαν μια νέα αντίληψη για το σχολικό πρόγραμμα. Τους το παρουσίασαν πρόσωπα που έχουν βιώσει ή βιώνουν την σύγχρονη Ελληνική σχολική πραγματικότητα.

Κοινή διαπίστωση: Διαθεματική παιδεία και σχολείο ανοικτό στην κοινωνία

Τους καλεσμένους υποδέχθηκε η εκπρόσωπος του 3ου Γυμνασίου Γλυφάδας, διευθύντρια Ευγενία Λουμπαρδιά. Στην συνέχεια εισήγαγε στο περιεχόμενο αυτής της ημερίδας, στην παρουσίαση των καινοτόμων μεθόδων για την διδασκαλία των φυσικών επιστημών. Πρακτική και προβληματισμός, τόνισε, που πρέπει να υπηρετεί το δημόσιο σχολείο, με αποδέκτες τους μαθητές που πρέπει να ανταποκρίνονται και να δρουν. Επιτυγχάνοντας ένα σχολείο ανοικτό στην κοινωνία που το 3ο Γυμνάσιο έχει επιτύχει μέσω των επιτυχημένων δραστηριοτήτων του σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.

Εστίασε στο Ανοιχτό σχολείο και στην διαθεματική προσέγγιση των διδασκομένων μαθημάτων, η καθηγήτρια του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Ζαχαρούλα Σμυρναίου. Η διάκριση των μαθημάτων, σε θετικά και θεωρητικά, επεσήμανε, δημιουργούν στεγανά στην παιδαγωγική και εκπαιδευτική πορεία των μαθητών.

Την προσωπική του εμπειρία κατέθεσε ο Δήμαρχος Γλυφάδας, Γιώργος Παπανικολάου. Ήταν καλός τόσο στα θεωρητικά όσο και θετικά μαθήματα. Αυτή η ευρύτητα γνώσης και προβληματισμού είχε θετικές επιπτώσεις στον νομικό κλάδο που ακολούθησε και συνεχίζει να έχει σε όλες τις δραστηριότητές του.

Τον προβληματισμό του για την αναγκαιότητα της διαθεματικής παιδείας των μαθητών έθεσε ο διευθυντής της Δ΄ Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αθήνας, δρ. Αριστοτέλης Χρ. Βαρελάς. Είναι η γνώση, τόνισε, που συνυφαίνει την προσωπικότητα του ανθρώπου, σε ότι και να έχει εκπαιδευτεί. Πρόκειται για τον ποιοτικό συντελεστή που προσφέρει μεγαλύτερο βάθος και ουσία στην ειδικευμένη γνώση. Οι δράσεις με αυτό το περιεχόμενο αναδεικνύουν την αναγκαιότητα που πρέπει  να έχει το σύγχρονο σχολείο και πρέπει να διαχέονται στην κοινωνία γιατί ενισχύουν τον προβληματισμό για καλύτερη παιδεία και εκπαίδευση και το δημόσιο σχολείο πρέπει να έχει πρωταγωνιστική θέση.

Φιλοσοφία και επιστήμη

Η διαθεματικότητα αποτελεί ευρύτερο πεδίο προσέγγισης, όπου τα όρια των επιστημονικών κλάδων μπορεί να είναι ασαφή ή αφανή, υποστήριξε η σύμβουλος των φιλολόγων Χαρίκλεια Τουρνά. Ειδικότερα προσπάθησε να διασυνδέσει τις φυσικές επιστήμες με την φιλοσοφία. Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελούν οι προσωκρατικοί κοσμολόγοι που ερμήνευσαν τον κόσμο, για πρώτη φορά, συνδυάζοντας την φιλοσοφία με την επιστήμη. Στην ερμηνεία του κόσμου και της φύσης στηρίχθηκαν στην λογική, την παρατήρηση και την υπόθεση. Λειτουργούσαν ως πανεπιστήμονες και ενθάρρυναν τους μαθητές τους να συζητούν και να αμφισβητούν, αναπτύσσοντας τις δικές τους ιδέες και καλλιεργώντας την κριτική σκέψη.

Φυσικές επιστήμες και καθημερινότητα

Με ένα ερώτημα ξεκίνησε την εισήγησή του, ο σύμβουλος των φυσικών Γιώργος Παυλικάκης: «Γιατί διδασκόμαστε τις φυσικές επιστήμες;». Κέντρισε το ενδιαφέρον αφού σύνδεσε τις φυσικές επιστήμες με την καθημερινότητα. Είναι θέμα φυσικής, χημείας, βιολογίας και γεωλογίας για να κατανοηθούν καταστάσεις όπως: Γιατί μια απότομη στροφή μπορεί να προκαλέσει απώλεια ελέγχου ενός οχήματος χωρίς να κινείται με υπερβολική ταχύτητα και το οδόστρωμα να μην είναι ολισθηρό. Να γίνει αντιληπτό τι σημαίνουν οι οκτώ χρεώσεις της ΔΕΗ που φουσκώνουν τον λογαριασμό, αλλά και ποιες από αυτές μπορούν να μειωθούν.  Να διαμορφωθεί άποψη  σχετίζοντας την χρήση των φυσικών πόρων με τον ρυθμό της οικονομικής μεγέθυνσης.  Αλλά και να μην μας «δουλεύουν» οι αστρολόγοι με τις «προβλέψεις» τους. Στους μαθητές, παρατήρησε, χρειάζεται να παρουσιάζεται το μάθημα με ποικιλία διδακτικών τεχνικών, που μαζί με τα σύγχρονα διδακτικά βιβλία και με διαρκώς επιμορφωμένους εκπαιδευτικούς επιτυγχάνεται η καλλιέργεια ενδιαφέροντος. 

Καλλιέργεια δημιουργικής σκέψης

Η υπεύθυνη πολιτιστικών θεμάτων στη Δ΄ Διεύθυνση Αθήνας, Τερέζα Γιακουμάτου, αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα να αναπτυχθεί η δημιουργικότητα των μαθητών, κάτι που μπορεί να επιτευχθεί  με την επαφή τους με πολιτιστικά προϊόντα. Αυτό ακριβώς προσφέρουν και τα πολιτιστικά προγράμματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευση ειδικά στην εποχή μας κατά την οποία γονείς και μαθητές επενδύουν πολλά στο μέλλον τους παραμελώντας την καλλιέργεια της δημιουργικής σκέψης. Αναφέρθηκε επίσης στα αποτελέσματα έρευνας σχετικά με τα πολιτιστικά προγράμματα που έδειξε ότι τα οφέλη από αυτά είναι πολλά, τόσο για τους εκπαιδευτικούς όσο και για τους μαθητές. Τέλος έκλεισε την ομιλία της με παραδείγματα χαρισματικών ανθρώπων αλλά και με την ευχή μέσα από τον διάλογο να ανανεώσουμε τη σκέψη μας για τον κόσμο και να προσανατολιστούμε σε ένα ζωντανό, δημοκρατικό και ανοιχτό σε όλους σχολείο.

Μαθαίνοντας την επιστήμη μέσα από το θέατρο

Τις δραστηριότητες του φορέα Science View, παρουσίασε ο πρόεδρός του, Μενέλαος Σωτηρίου και ειδικά αναφέρθηκε στην θεατρική καλλιέργεια των μαθητών. Διαδικασία που περιλαμβάνει την ενθάρρυνση και την βοήθεια, μαθητών  και εκπαιδευτικών, να δημιουργούν παιδαγωγικά ολοκληρωμένες θεατρικές παραστάσεις. Δημιουργίες που ενισχύουν την μαθησιακή ικανότητα στην οποία αποσκοπεί η δράση: «Μαθαίνοντας την επιστήμη μέσα από το θέατρο». Στο πλαίσιο αυτό η προσφορά τεχνογνωσίας επικεντρώνεται σε όλα τα στάδια μιας θεατρικής παράστασης. Στο σενάριο, στην επιλογή ή την δημιουργία της μουσικής επένδυσης, στον σχεδιασμό και την κατασκευή σκηνικών και κουστουμιών της παράστασης. Επεκτείνεται στην επικοινωνία και την προβολή της παράστασης. Οι δραστηριότητες , επιπλέον, ενισχύονται με βραβεύσεις των μαθητών και προσφέροντας την δυνατότητα να παρουσιάσουν την παράσταση στο ευρύ κοινό.

Συμμετοχική διδακτική διαδικασία

Την εμπειρία της εκμαίευσε η καθηγήτρια Αικατερίνη – Μαρία Ρόζη στην διδασκαλία των μαθημάτων θετικής κατεύθυνσης που διδάσκει στο γυμνάσιο. Παρουσίασε τρόπους κατανόησης της ύλης οι οποίοι αποτελούν κίνητρο έλξης ενδιαφέροντος για τους μαθητές. Οι διαπιστώσεις της φανερώθηκαν τόσο μέσω των μαθητικών προγραμμάτων που συμμετείχε όσο και μέσω των σχολικών μαθημάτων, στα οποία οι μαθητές έχουν συμμετοχή στην διδακτική διαδικασία.

Συνεργατική δημιουργία μαθητών εκπαιδευτικών

Η καθηγήτρια Αικατερίνη Δοκοπούλου, παρουσίασε τη δράση «Μαθαίνοντας την επιστήμη μέσα από το θέατρο» που πραγματοποιήθηκε στο Γυμνάσιο τη σχολική χρονιά 2015-16. Οι καθηγήτριες που ανέλαβαν το πρόγραμμα ήταν η Αικατερίνη Αθανασίου, η Αικατερίνη Δοκοπούλου και η Αικατερίνη - Μαρία Ρόζη οι οποίες υποστήριξαν τους μαθητές στη συγγραφή και στο ανέβασμα ενός πρωτότυπου θεατρικού έργου με θέμα σχετικό με τις φυσικές επιστήμες. Οι μαθητές με πολύ κέφι έγραψαν το θεατρικό έργο «Το νεράκι κύκλους κάνει», που αναφέρεται στη χημική σύσταση του νερού, στον κύκλο του νερού και στη λειτουργία του νερού στον ανθρώπινο οργανισμό. Ύστερα από πολλές πρόβες και με μεγάλη αγωνία παρουσίασαν την παράσταση τους στη Φιλοσοφική Σχολή στις 2 Απριλίου 2016 και απέσπασαν διάκριση για το επιστημονικό περιεχόμενο του έργου τους. Οι μαθητές αισθάνθηκαν πολύ χαρούμενοι που εκπροσώπησαν επάξια το σχολείο τους, που διασκέδασαν και που έμαθαν με διαφορετικό τρόπο για τα φυσικά φαινόμενα. Φαίνεται λοιπόν ότι όταν βάζουμε στην άκρη τις βεβαιότητές μας και  ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις δίνουμε την ευκαιρία στους εαυτούς μας να εκφράσουμε το δημιουργικό δυναμικό που κρύβεται μέσα μας.

«Το νεράκι κύκλους κάνει»

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την μαθητική θεατρική παράσταση «Το νεράκι κύκλους κάνει». Παρουσιάστηκε η μία από τις τρεις σκηνές του έργου, λόγω… γρίπης! Παρά το περιορισμένο εύρος της παράστασης καθήλωσε τους παρευρισκόμενους. Θαύμασαν και απόλαυσαν έναν άριστο συνδυασμό σεναρίου, σκηνοθεσίας, μουσικής και ηθοποιίας.  Το θερμό και παρατεταμένο χειροκρότημα ήταν η επιβράβευση της ποιοτικής παράστασης που δημιούργησαν εκπαιδευτικοί και μαθητές του 3ου Γυμνασίου Γλυφάδας με συνεργατικό πνεύμα.