Τρίτη 25 Μαΐου 2021

Ξημερώματα Τετάρτης

Ολική Έκλειψη Υπερπανσελήνου των Λουλουδιών
της Αικατερίνης Ρόζη*

Τι νομίζατε ότι διαθέτουμε πανσελήνους μόνο σε χρώμα;; Ροζ, μπλε, κόκκινο;;; Όχι, διαθέτουμε και σε άνθη! Έρχεται κι άλλη υπερπανσέληνος! Λαμπερή και μοσχοβολιστή! Η υπερπανσέληνος των λουλουδιών! Ας είναι καλά οι Ινδιάνοι Β. Αμερικής, αυτοί την ονόμασαν «Φεγγάρι των Λουλουδιών», επειδή πέφτει σε μια εποχή μεγάλης άνθησης των φυτών εν μέσω άνοιξης.
  
Αναφέρεται σε πολλά Αλμανάκ και βιβλία σχετικά με τις παραδόσεις των Ινδιάνων  στον Καναδά http://www.thealgonquinway.ca/ και στις Η.Π.Α.  https://archive.org/details/travelsthroughin00carv/page/n8 και https://press.princeton.edu/books/hardcover/9780691638072/thoreau-and-the-american-indians 
Ας τα πάρουμε όμως ένα ένα ... οκ καταλάβαμε γιατί είναι των λουλουδιών. 

Τι είναι όμως υπερπανσέληνος;

Η τροχιά της Σελήνης γύρω από την Γη μας ΔΕΝ είναι τελείως κυκλική αλλά έχει ένα κοντινότερο σημείο από την Γη που λέγεται περίγειο στα 356.445 χιλιόμετρα. Το γεγονός ότι η Σελήνη θα βρίσκεται και στο περίγειό της (στην κοντινότερη απόσταση από την Γη) την στιγμή της πανσελήνου, θα συμβάλει στην δημιουργία του φαινομένου της υπερπανσελήνου, με την Σελήνη να εμφανίζεται έως και 14% μεγαλύτερη και 30% φωτεινότερη σε σχέση με την διάμετρό της στο απόγειο (δηλαδή το πιο απομακρυσμένο σημείο της από την Γη στα 406.712 χιλιόμετρα ). 

Τι είναι η έκλειψη σελήνης;

Η Σελήνη όπως γνωρίζουμε είναι ο φυσικός δορυφόρος της Γης μας ο οποίος είναι ορατός σε εμάς επειδή ανακλά το φως του Ήλιου. Όταν όμως το φως του Ήλιου εμποδίζεται να την «φτάσει» γιατί «μπαίνει» η Γη στην μέση τότε έχουμε  Έκλειψη  Σελήνης.  Δηλαδή Έκλειψη  Σελήνης λέγεται  το  φαινόμενο  κατά το οποίο   παρατηρούμε  το  πέρασμα  της  Σελήνης  μέσα  από  τη  σκιά  ή   την   παρασκιά   της   Γης,   που   έχει   ως   αποτέλεσμα   την   αλλαγή   της   φαινόμενης   λαμπρότητας   της  Σελήνης (δεν λάμπει και άρα δεν την βλέπουμε).

Γιατί όμως δεν έχουμε έκλειψη  Σελήνης  κάθε πανσέληνο;

Αυτό οφείλεται στο ότι τα τρία σώματα δεν ευθυγραμμίζονται  ακριβώς κάθε πανσέληνο γιατί η τροχιά της  Σελήνης γύρω από τη Γη δε βρίσκεται πάνω στο ίδιο επίπεδο με αυτό της τροχιάς  της Γης γύρω από τον Ήλιο.
Έτσι μόνο δύο εποχές το χρόνο η διάταξη του συστήματος Ήλιου, Γης, και Σελήνης είναι τέτοια ώστε τα τρία σώματα να βρίσκονται σε ευθεία γραμμή και η σκιά της Γης να πέσει πάνω στην Σελήνη  προκαλώντας έκλειψη Σελήνης.

Τι θα γίνει λοιπόν τα ξημερώματα της Τετάρτης;

Η πανσέληνος θα φθάσει στην κορύφωση της λίγο μετά το μεσημέρι της Τετάρτης 26 Μαΐου, αλλά μερικές ώρες νωρίτερα, το βράδυ της Τρίτης 25 Μαΐου (περίπου στις 04:30 ώρα Ελλάδας της 26ης Μαΐου) η Σελήνη θα βρεθεί στην κοντινότερη απόσταση της από τη Γη (357.311 χιλιόμετρα).
Όσον αφορά την ολική έκλειψη σελήνης ... την πατήσαμε! Η ολική έκλειψη της 26ης Μαΐου,  η πρώτη μετά τον Ιανουάριο του 2019, θα είναι ορατή μόνο από τον Ειρηνικό Ωκεανό και τμήματα της Ανατολικής Ασίας, Ιαπωνίας, Αυστραλίας-Νέας Ζηλανδίας, Κεντρικής, Νότιας και Βορειοδυτικής Αμερικής, σύμφωνα με τη NASA. Γιατί; Επειδή εμείς τότε θα έχουμε ημέρα! (Παρηγοριά μας το βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=OyrCenUaUB0 )
Αν και δεν έχει νόημα αφού δεν θα είναι ορατή η έκλειψη της υπερπανσελήνου των λουουδιών πληροφοριακά να γνωρίζετε ότι μπορείτε να παρακολουθήσετε το φαινόμενο είτε με ερασιτεχνικό τηλεσκόπιο, είτε μια κυάλια, είτε με γυμνά μάτια χωρίς ΚΑΝΕΝΑ κίνδυνο. (Προσοχή αυτό ισχύει ΜΟΝΟ για τις εκλείψεις σελήνης) 
Τέλος πλησιάζει κι άλλο  αξιόλογο αστρονομικό φαινόμενο η δακτυλιοειδής ηλιακή έκλειψη στις 10 Ιουνίου. Τέτοιου είδους έκλειψη συμβαίνει, όταν η Σελήνη είναι πολύ μακριά από τη Γη για να καλύψει τελείως τον ηλιακό δίσκο, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα «δαχτυλίδι» ηλιακού φωτός γύρω από το σκοτεινό φεγγάρι. Αυτή η έκλειψη θα είναι εν μέρει μόνο ορατή και από την B.Ευρώπη και όχι από την Ελλάδα. (Η πορεία της δακτυλιοειδούς ηλιακής έκλειψης https://c.tadst.com/gfx/eclipses2/20210610/anim3d-360.mp4 )

Και ένα δωράκι!

Κυλήσετε  τον κέρσορα πάνω στο Φεγγαράκι και δείτε το να γίνεται όμορφο παιχνιδάκι.
Καλό παιχνίδι γνώσης...
.......................
* Η Αικατερίνη Ρόζη είναι γεωλόγος και υπηρετεί ως εκπαιδευτικός στο 3ο Γυμνάσιο Γλυφάδας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου