Ταξιδεύοντας για αναψυχή

 Μια σύντομη ιστορία του τουρισμού

της Carmen Périz Rodríguez *

Οι άνθρωποι είχαν πάντα την ανάγκη να ταξιδέψουν, είτε να εξερευνήσουν και να ανακαλύψουν νέα εδάφη είτε για δική μας απόλαυση. Ο τουρισμός καλύπτει ακριβώς το δεύτερο. 

Μπορούμε να εντοπίσουμε την προέλευση της σύγχρονης έννοιας του τουρισμού από τον 17ο αιώνα, όταν νεαροί ευγενείς από χώρες της Δυτικής και Βόρειας Ευρώπης έκαναν αυτό που ονομάζεται Grand Tour: ένα ταξίδι στην Ευρώπη (συνήθως καλύπτει τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ελλάδα) με ο κύριος σκοπός της αφομοίωσης της ιστορίας, της τέχνης και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Θεωρήθηκε ένας τέλειος τρόπος εκπαίδευσης.

Τουρίστες στην Ακρόπολη γύρω στο 1875,
 LEON & LEVY, Parisienne de Photographie,
Public Domain

Μέχρι τον 18ο αιώνα, αυτό το έθιμο ήταν διαδεδομένο μεταξύ πλουσιότερων τάξεων και εξαπλώθηκε σε άλλα μέρη του κόσμου, όπως η Αμερική. Ομοίως, τα θρησκευτικά προσκυνήματα που ήταν ήδη δημοφιλή κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Η Βιομηχανική Επανάσταση, που ξεκίνησε το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα, δημιούργησε έναν σημαντικό οικονομικό, κοινωνικό και τεχνολογικό μετασχηματισμό που θα εξαπλωνόταν στον υπόλοιπο κόσμο. Ως αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών, υπήρξε μια έξοδος από αγροτικές περιοχές σε αναπτυσσόμενες μεγάλες πόλεις, οι οποίες χρειάζονταν εργασία για τη νέα βιομηχανία.

Επομένως, εμφανίστηκαν νέες κοινωνικές τάξεις. Οι εξελίξεις στις μεταφορές ήταν επίσης βασικές. Οι βελτιώσεις στη μεταφορά εμπορευμάτων και επιβατών συνέβαλαν στη γέννηση του ελεύθερου χρόνου, των νέων μορφών διασκέδασης και ταξιδιού. Οι άνθρωποι ταξίδεψαν κυρίως με τρένο, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι τα σιδηροδρομικά δίκτυα συνέδεαν τους προορισμούς στην Ευρώπη και σε άλλα μέρη του κόσμου.

Τουρισμός στο Παλαμό, Ναρκς Σαν Πρατς, Ισπανία

Ο 19ος αιώνας είδε τη δημιουργία των πρώτων ταξιδιωτικών γραφείων. Ένας από τους πρωτοπόρους ήταν ο Thomas Cook & Son, ο οποίος ήταν ο πρώτος που προσέφερε εκδρομές και διακοπές για γκρουπ, που περιλάμβαναν εισιτήρια μεταφοράς, διαμονής και φαγητού, κάνοντας έτσι το κόστος φθηνότερο. Αυτή θα ήταν η προέλευση αυτού που τώρα γνωρίζουμε ως πακέτα διακοπών.

Στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η τουριστική βιομηχανία συνέχισε να αναπτύσσεται χάρη στη μαζική παραγωγή λεωφορείων και αυτοκινήτων. Ο παράκτιος τουρισμός άρχισε να αποκτά σημασία και, μετά τον Β 'Παγκόσμιο Πόλεμο, η ακτή της Μεσογείου γρήγορα αυξήθηκε σε δημοτικότητα. Επίσης, οι βελτιώσεις στις αεροπορικές μεταφορές (πτήσεις τσάρτερ), καθώς και η πρόοδος της εργατικής νομοθεσίας και η αύξηση της κοινωνικής πρόνοιας οδήγησαν σε άνθηση του τουρισμού.

Ο τουριστικός τομέας υπέστη ύφεση κατά τη δεκαετία του 1970, κυρίως λόγω της ενεργειακής κρίσης, με αποτέλεσμα το χαμηλότερο κόστος και τις τιμές. Τότε εμφανίστηκε ο μαζικός τουρισμός. Το ταξίδι ξεκίνησε από το να είναι κάτι μόνο για μια αποκλειστική ομάδα για να γίνει μια ψυχαγωγική δραστηριότητα, προσιτή σε πολλούς.

Τις επόμενες δεκαετίες, έγινε μια προοδευτική διεθνοποίηση των ξενοδοχειακών εταιρειών, των ταξιδιωτικών γραφείων και των αεροπορικών εταιρειών. Προσφέρθηκαν επίσης νέα προϊόντα και νέες δραστηριότητες αναψυχής, που περιστρέφονται γύρω από τον αθλητισμό και την υγεία.

Σήμερα, ο τουριστικός τομέας έχει γίνει ένας από τους μεγάλους οικονομικούς κινητήρες σε πολλές χώρες, που αποτελεί μέρος της διεθνούς πολιτικής ατζέντας. Τα τελευταία χρόνια, με πτήσεις χαμηλού κόστους και την ύπαρξη εναλλακτικών καταλυμάτων, που διαχειρίζονται οι διαδικτυακές εταιρείες, είναι πολύ ευκολότερο για τους τουρίστες να ταξιδεύουν οικονομικά και μπορούν να σχεδιάσουν το δρομολόγιο και τις εμπειρίες τους σύμφωνα με τις προτιμήσεις τους.

Ο τουρισμός δεν επηρεάζει μόνο την τοπική οικονομία, αλλά αρχίζει επίσης να επηρεάζει τις κοινωνικές δομές, τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής των προορισμών που επισκέπτονται. Επομένως, η πρόκληση τώρα είναι η παροχή λύσεων αναπτύσσοντας μια τουριστική συνείδηση που σέβεται το περιβάλλον και τον τοπικό τρόπο ζωής των κατοίκων του.

ΠΗΓΗ: europeana.eu

............................................

*Η Carmen Périz Rodríguez σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης (UCM)    Τμήμα Σπουδών Βιβλιοθήκης και Τεκμηρίωσης. Εργάζεται στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ισπανίας