Μύθοι και αλήθειες

ΓΙΑ ΤΟΥΣ NORO-ΙΟΥΣ (γαστρεντερίτιδα)

του Απόστολου Βανταράκη*

Η γαστρεντερίτιδα είναι η πάθηση που κατά κανόνα προκαλείται από ιούς και σπάνια από βακτήρια ή τροφική δηλητηρίαση. Πρόκειται για μια κοινή λοίμωξη του εντέρου που μπορεί να προκαλέσει διάρροια, εμετό, ή και τα δύο. Ο εμετός διαρκει μια ή δύο μέρες. Η διάρροια διαρκεί δύο με τρεις ημέρες έως και δέκα ημέρες σπανιώτερα.
Το κείμενο που ακολουθεί συμβάλλει στην κατανόηση της σχέσης της γαστεντερίτιδας με τους Noro-ιούς.

Μύθοι	Αλήθειες
Η γαστρεντερίτιδα από Noro ιούς δεν είναι συχνή	Οι Noro ιοί αποτελούν την πιο συχνή αιτία ιογενούς γαστρεντερίτιδας στον ενήλικο πληθυσμό σε παγκόσμιο επίπεδο. H μεγάλη πλειοψηφία των ιογενών επιδημιών που απαντώνται στην Ευρώπη θα μπορούσε να αποδοθεί σε Noro ιούς. Σε χώρες όπως π.χ. οι Κάτω Χώρες και η Αγγλία, οι Noro ιοί αποτελούν το 5%-17% των περιπτώσεων της διάρροιας.
Οι Noro ιοί δεν μεταδίδονται υδατογενώς	Αν και η υδατογενής μετάδοση είναι πιο σπάνια από την τροφιμογενή, οι επιδημίες γαστρεντερίτιδας που οφείλονται σε Noro ιούς έχουν σχετιστεί με την κατανάλωση μολυσμένου νερού, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων παροχής νερού, των νερών των πηγών, των λιμνών και των νερών των κολυμβητικών δεξαμενών.
Υπάρχει ένας τύπος Noro ιών	Οι Noro ιοί ταξινομούνται σε τέσσερις ευδιάκριτες γενωμικά ομάδες: GI, GII, GIII και GIV, οι οποίες ακολούθως διαιρούνται σε 20 ομάδες. Οι GI και GII μολύνουν τους ανθρώπους και περιλαμβάνουν 5 και 10 γενετικές ομάδες, αντίστοιχα. Υπάρχουν διάφοροι ορότυποι όπως Hawaii, Snow mountain, MC, Taunton, Otofuke, Sapporo κ.α Επίσης, λόγω της γενετικής ποικιλομορφίας των Noro-ιών μπορεί ένας άνθρωπος να εμφανίσει διαδοχικές μολύνσεις με διαφορετικά στελέχη Noro ιών καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του
Υπάρχει εμβόλιο για τους Noro ιούς.	Σήμερα, δεν υπάρχει ένα εμβόλιο στην αγορά για την πρόληψη της μόλυνσης από τους Noro ιούς.
Δεν υπάρχουν τεχνικές ανίχνευσης των Noro ιών	Υπάρχουν τεχνικές, κυρίως, Μοριακής Βιολογίας με σημαντική ευαισθησία και διακριτική ικανότητα για τον έλεγχο των Noro ιών σε κλινικά δείγματα, νερά και τρόφιμα. Η υψηλή ευαισθησία αυτών των μεθόδων (δηλ. η δυνατότητα να ανιχνευθούν 101-102 ιικά μόρια/ml στα κόπρανα) είναι σημαντικό πλεονέκτημα για την επιδημιολογική διερεύνηση.
Οι Noro ιοί δεν μεταδίδονται από άτομο σε άτομο	Η στοματοπρωκτική μετάδοση είναι πιθανόν ο πρωταρχικός μηχανισμός μετάδοσης των Norο ιών, αν και η αερογενής μετάδοση ευθύνεται για την ταχεία εξάπλωση των επιδημιών. Συχνά, κατά τη διάρκεια μιας επιδημίας, διάφορα περιστατικά προκύπτουν από την έκθεση των ατόμων σε ένα μολυσμένο μέσο μετάδοσης όπως τα τρόφιμα ή το νερό, ενώ οι δευτερογενείς και οι τριτογενείς περιπτώσεις μετάδοσης προκύπτουν, συνήθως, με μετάδοση από άτομο σε άτομο.
Οι Noro ιοί έχουν υψηλή μολυσματική δόση	Οι Noro ιοί έχουν χαμηλή μολυσματική δόση (ίσως <100 ιούς) που επιτρέπει τη μετάδοση με υδατοσταγονίδια, τη μετάδοση από άτομο σε άτομο και τη μετάδοση με περιβαλλοντικά δείγματα ή τρόφιμα.
Οι επιδημίες από Noro ιούς εμφανίζονται μόνο σε σχολεία	Οι επιδημίες γαστρεντερίτιδας από Noro ιούς μπορούν να εμφανιστούν σε πολλούς διαφορετικούς χώρους. Σε μια επιδημιολογική διερεύνηση του CDC το 2000, το 39% εμφανίστηκαν σε εστιατόρια, το 29% εμφανίστηκαν σε οίκους ευγηρίας και σε νοσοκομεία, το 12% σε σχολεία και σε κέντρα ημερήσιας φροντίδας, το 10% σε θέρετρα διακοπών, συμπεριλαμβανομένων των σκαφών κρουαζιέρας, και το 9% σε άλλους χώρους.
Οι Noro ιοί δεν είναι ιδιαίτερα μολυσματικοί	Σε σύγκριση με άλλους εντερικούς παθογόνους μικροοργανισμούς, οι Νoro ιοί εμφανίζουν υψηλό ποσοστό μολυσματικότητας. Ένας μεγάλος αριθμός των εκτεθειμένων ατόμων είναι πιθανό να εμφανίσει συμπτώματα της ασθένειας. Το ποσοστό μολυσματικότητας των Noro-ιών, όταν περιέχονται στο πόσιμο νερό, είναι 60%. Όταν η μετάδοση γίνεται από άτομο σε άτομο, το ποσοστό μολυσματικότητας είναι 39%.
Οι Noro ιοί δεν επιβιώνουν στο περιβάλλον	Οι Noro ιοί επιβιώνουν σε πολλές διαφορετικές θερμοκρασίες (δηλ. από 0οC έως +60oC) και σε σχετικά υψηλά επίπεδα χλωρίου (έως 10ppm).

*Ο Απόστολος Βανταράκης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Υγιεινής,
  της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστήμιου Πατρών

ΠΗΓΗ: Ενημερωτικό δελτίο [Μάρτιος 2015] του ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων) του Υπουργείου Υγείας.