Η ελιά

 Δένδρα ιερά...

του Βασίλη Λάμπογλου*

Η ελιά του Πεισίστρατου

Σήμερα στους Αγίους Αναργύρους, ότι έχει απομείνει από την εποχή που έπαιρναν τμήματα από τις «μορίες ελαίες»( τις ιερές ελιές από το βράχο τις Ακρόπολης) , και από εκεί μπόλιαζαν τον αθηναϊκό ελαιώνα που άρχιζε από τον Πειραιά και έφτανε ως τους Αγίους Αναργύρους.

Ο Πεισίστρατος τιμώντας το ιερό δένδρο της πόλης του Κεκροπος, έδωσε εντολή το 540 π.Χ. σε κάθε Αθηναίο πολίτη ακτήμονα να φυτέψει ελιές.

Στην χέρσα Αττική, δημιουργήθηκε έτσι ένας ελαιώνας 75.000-100.000 δένδρων που φιλοξένησε τις βιοτεχνίες της Αττικής γης του 450 π. Χ. - και δωθε-, τάισε τους κατοίκους της κατά την Τουρκοκρατία και ζέστανε με την ξυλεία του τους χειμαζομενους Αθηναίους κατά την διάρκεια των δύσκολων χειμώνων της γερμανικής κατοχής.

 Η ελιά της Ορσα στην Σαλαμίνα

Ο Ιμπραήμ και ο Κιουταχης, αλλά και οι Γερμανοί έφεραν δραματική έρημοποίηση, αλλά η αστική επέκταση της Αθήνας  κήρυξε το τέλος του ελαιώνα.

Σήμερα, η ελιά του Πεισίστρατου στους Αγίους Αναργύρους, που έζησε τον Χρυσό Αιωνα του Περικλή, την πλατωνικη σχολή του Προκλου, την  προσφορά της Αγιά Φιλοθέης, τα γιουρουσια του Βεΐκου, την κηδεία του Παλαμά και όλη την ιστορία της πόλης των Αθηνών για 2500 χρόνια, έχει απομείνει να μας θυμίζει το επεισοδιακό παρελθόν μιας πόλης που έπαψε να έχει τα ιερά της δένδρα. 

Η ελιά στις Βουβές Κισσάμου

Η Ελιά της Ορσα στην Σαλαμίνα θεωρείται της ίδιας ηλικίας με τις ελιές του Πεισίστρατου και η Ορσα ήταν μια κοπέλα που έζησε τον 17ο αιώνα στα μέρη του Αιαντα και είχε ως μοναδική προίκα τη συγκεκριμένη ελιά.

Η κοπέλα αυτή είχε ένα τραγικό τέλος,καθώς ερωτεύτηκε έναν Τούρκο-ενώ ήταν παντρεμένη- και ο σύζυγός την αποκεφάλισε και περιφεροταν  στο νησί με το κεφάλι της μέσα σε ένα ταγάρι...

Απο την ίδια ποικιλία, σήμερα υπάρχει στον βοτανικό κήπο της Κριμαίας-στην οποία υπήρξε αποικία των Μεγαρέων-  δέντρο της ίδιας ηλικίας, που αποτελεί το αρχαιότερο της Ουκρανίας και είχε ανακηρυχθεί εθνικό μνημείο της (σήμερα η περιοχή ανήκει στη Ρωσία) .

Η ελιά της Κορίνθου

Η ελιά στις Βουβές Κισσάμου στα Χανιά, 4000 ετών η ηλικία της και σίγουρα θα έχει τραγουδηθεί στην  σκιά της ο Ερωτόκριτος, ριζιτικα αλλά θα έχει χορευτει και ο "χανιωτικος συρτος" από τους Κουρητες των χρόνων του Ιδαιου Άντρου.

Η ελιά που χτιζόταν μαζί με το  Ιουστινιανειο τείχος της Κορίνθου το 550 μ. Χ.

Και όταν οι γραμμές του τραίνου κουρσεψαν την φαμίλια της, τιμητικά την διέσωσαν και την αποθεσαν - μεταφυτεψαν- απέναντι από το Χίλτον και δίπλα στον γυάλινο δρομέα του Βαρώτσου για να θυμίζει απέναντι του την αεναη κίνηση... σε "άλλους" ρυθμούς.

Από την αρχαία Γόρτυνα του Ηρακλείου

Και τέλος η αγαπημένη μου Ελιά από την αρχαία Γόρτυνα του Ηρακλείου, σφιχταγκαλιαμενη για 2000 χρόνια με τον πιιστο της κίονα, απομεινάρι από το ελληνιστικο κτήριο της εποχής του Αγίου Παύλου που διεδιδε την πίστη του, σιμά της.

Σήμερα τιμούν οι "ειδήμονες" την μέρα του περιβάλλοντος.

Τα παραπάνω ιερά δένδρα  με τις ευλογημένος χαρακιες(πάντα ο Χρόνος, σημαδεύει σαν αγαπά), μας θυμίζουν το εφήμερο πέρασμα μας αλλά και την ευλογία που ανταμώσαμε αυτά τα "γέρικα κορμιά" που τόσα έχουν δει, περάσει και νιώσει.

Ας τα συναισθανθούμε!...

………………………………….

*Ο Βασίλης Λάμπογλου είναι οικονομικός αναλυτής.