Φροντιστήριο ήθους

 ΤΑ ΩΡΑΙΑ ΕΠΑΘΛΑ

του  Μάριου Πλωρίτη*

Α,ΚΑΙ ΝΑ ΖΟΥΣΕ εκείνος ο Σωκράτης, που έλεγε πως «άριστη πολιτεία είναι εκείνη όπου υπάρχουν πολλά έπαθλα αρετής»[1]! Πώς θα μας καμάρωνε για τα έπαθλα που κερδίζουμε  και, μάλιστα, τον τελευταίο καιρό, σωρηδόν, μέσα σε λίγες μέρες: Επαθλο παραοικονομίας (πρώτοι στην Ευρώπη), έπαθλο διαφθοράς, έπαθλο άθλιου περιβάλλοντος (τρίτοι, εδώ), έπαθλο λειψυδρίας, έπαθλο πυρκαγιών πριν αρχίσει καλά-καλά, το ετήσιο πυρο-φεστιβάλ…

Σιγά ­ θα μου πείτε ­ που δεν τα ξέραμε όλα αυτά! Και βέβαια τα ξέραμε, όμως άλλο είναι να τα συναντάς σκόρπια, εδώ κι εκεί, κι άλλο να τα βλέπεις όλα μαζί, στοιβαγμένα, να υψώνονται σε μεγαλόπρεπη πυραμίδα προς δόξαν των νεοελλήνων Ραμσήδων και ατσίδων…

Ολοι οι συν-Ελληνες έχουν συνειδητοποιήσει πια πως δεν μπορεί να σταθεί η οικονομία μας, όταν η παραοικονομία φτάνει το 30% του ετήσιου εθνικού εισοδήματος και στερεί το φορολογικό εισόδημα κάπου 14-15 τρισεκατομμύρια τον χρόνο… ότι δεν μπορεί να υπάρξει διοίκηση όταν η διαφθορά ροκανίζει σάρκες, ιστούς και οστά της… ότι δεν μπορεί να υπάρξει ζωή καν, όταν δολοφονούνται μανιακά κι ανελέητα, αέρας, γη, νερό, δάση κι όλη η χλωρίδα μας, η πανίδα μας κι η ανάσα μας.

Κι όμως, όλοι σχεδόν επιδίδονται, με ήσυχη συνείδηση, στην παραοικονομία, στη φοροδιαφυγή, στο λάδωμα, στην αυθαίρετη δόμηση, στην άλογη σπατάλη των φυσικών πόρων. Ενώ, ταυτόχρονα, στηλιτεύουν υποκριτικότατα αυτά τα «κοινωνικά εγκλήματα» και αξιώνουν να ληφθούν σύντονα μέτρα για τον κολασμό (των άλλων, βέβαια…).

ΑΛΛΑ κανένα «μέτρο», καμιά ποινή δεν μπορεί να γιατρέψει τίποτα, όσο δεν εξοντώνεται ο βασικός φυσικός και ηθικός αυτουργός αυτών των κακουργημάτων. Γιατί ο μεγάλος προαγωγός πάσης ανομίας είναι η πολυνομία, η υπερπαραγωγή νόμων, που αλληλοσυγκρούονται, που αναιρούν ο ένας τον άλλον, που χαλκεύουν αμέτρητες αρμοδιότητες, συναρμοδιότητες, αντι-αρμοδιότητες για το καθετί, ­ έτσι που, τελικά, να υπάρχουν για όλα δεκάδες «αρμόδιοι» και κανένας αρμόδιος, πλήθος «υπεύθυνοι» και κανένας υπεύθυνος. Αυτή είναι ο κυκλώπειος Πολύφημος και ο πελώριος πολύποδας, που κατατρώει και απομυζά τους πάντες, από τον ελάχιστο πολίτη ως το μέγιστο κράτος.

Και κανένας δεν αμφιβάλλει πια πως η πολυνομία δεν είναι απλός καρπός σχολαστικότητας νομοθετικής ή γραφειοκρατικής αγκύλωσης. Στο μεγαλύτερο μέρος της, υπηρετεί υψηλές σκοπιμότητες: Χάρη σ’ αυτήν, η αναπότρεπτη άγνοια των νόμων (που, τυπικά, δεν επιτρέπεται) ανοίγει στάδιον κέρδους λαμπρόν στους επιτήδειους και τα παράσιτα, αφού κανένας πολίτης δεν γνωρίζει τις σκουληκομερμηγκότρυπες των μυριο-νόμων και, συνακόλουθα, γίνεται βορά για τις βδέλλες που «γνωρίζουν» και θερίζουν… Χάρη σ’ αυτήν, πετυχαίνονται όλα όσα απαγορεύονται, αφού, μέσα απ’ τους λαβυρίνθους και τα παράθυρά της, ο καθένας μπορεί να βρει μια θέση στον ήλιο της ανομίας. Χάρη σ’ αυτήν, οι τρισμύριοι «αρμόδιοι» μπορούν να μπλοκάρουν ή, αντίθετα, να «ικανοποιήσουν» ­ με το αζημίωτο πάντα ­ κάθε αίτημα, κάθε πρόταση, κάθε προσφορά δικαίων και αδίκων. Χάρη σ’ αυτήν, χάνονται πλήθος πιστώσεις και καταβυθίζονται (ή καταβροχθίζονται) πάμπολλα κρατικά και κοινοτικά κονδύλια, αφού οι διασταυρούμενοι και αλληλο-καλυπτόμενοι αρμόδιοι τα διαχειρίζονται κατά το δοκούν, έτσι που η νομοθετική υπερδραστηριότητα να καταλήγει σε δολοφονική διοικητική αδράνεια. Και, φυσικά, για όλα αυτά, «κανείς δεν φταίει κανείς», όπως θα ξανάλεγε ο γέρο-Ληρ, αν ξαναβρισκόταν στη φοβερή θύελλα ­ της πολυνομίας αυτή τη φορά…

ΚΑΙ αυτή η «διαπλοκή» αποτελεί μέγιστο ­ δηλαδή χείριστο ­ φροντιστήριο ήθους για τον πολίτη: Οταν βλέπει πως το κράτος είναι απροσπέλαστο και οι νόμοι αλαμπουρνέζικοι, μοιραία θα καταφύγει κι αυτός στους μεσάζοντες και στις μίζες… Οταν βλέπει πως η διοίκηση είναι διεφθαρμένη, θα βάλει τα δυνατά του να τρυπώσει στο «ντοβλέτι» της, διαφθείρων και διαφθειρόμενος… Οταν βλέπει πως το κράτος τον συνθλίβει με φορολογίες άνισες και παράλογες, θα φοροδιαφύγει και θα φοροκλέψει… Οταν βλέπει πως μόνο οι απατεώνες και οι αγιογδύτες «ευτυχούν» και επιβραβεύονται, θα βάλει τα δυνατά του για να μπει κι αυτός στη χορεία των μασκαράδων και των αετονύχηδων.

Ετσι, στήνεται και τρανεύει και μακροημερεύει η Μεγάλη της Λοβιτούρας Σχολή, όπου αλληλοδιδάσκονται πολιτεία και πολίτες, μανδαρίνοι και παρίες, προνομιούχοι και πληβείοι ­ και όπου όλοι οι «ι-σμοί» (κομματικοί, ιδεολογικοί κτλ.) περιενδύονται το μέγα άμφιο του εκφαυλισμού…

ΑΛΛΑ ας μην κομπάζουμε πως είμαστε εφευρέτες της ανθρωποβόρας πολυνομίας. Η νομο-μηνία αυτή είναι παλαιότατο των «ευνομουμένων» κρατών εφεύρημα:

Ακόμα και στη μακρινή Κίνα, πριν 2500 χρόνια, ο Λάο Τσε έλεγε:

«Οσο περισσότεροι ειδικοί στα οικονομικά υπάρχουν, τόσο πιο παράξενα πράγματα συμβαίνουν.

Οσο περισσότεροι νόμοι και διατάξεις εξαγγέλλονται, τόσο περισσότερους παράνομους βρίσκει κανείς»[2].

Και στη δημοκρατική Αθήνα, ο Πλάτων έγραφε: «Κακίστη πόλις η πλείστους έχουσα νόμους…»… Και στην αυτοκρατορική Ρώμη, ο ιστορικός Τάκιτος πρόσθετε: «Οσο πιο διεφθαρμένο είναι το κράτος, τόσο πιο πολλούς νόμους έχει» («Corruptissima republica, plurimae leges»[3]. Και στη βασιλευομένη Αγγλία, ο Thomas Hobbes θα γράψει ρεαλιστικά: «Οι άχρηστοι νόμοι είναι παγίδες για χρήμα»[4].

Οσο για την αντιμετώπισή της, την πιο πρακτική και αποτελεσματική λύση είχαν βρει οι Επιζεφύριοι Λοκροί της Κάτω Ιταλίας:

«Αν κάποιος θελήσει να προτείνει έναν καινούργιο νόμο, το κάνει έχοντας περασμένη μια θηλιά στον λαιμό του. Κι αν ο νόμος φανεί καλός και χρήσιμος, αυτός που τον πρότεινε φεύγει απείραχτος, αν όμως όχι, τότε τραβάνε τη θηλιά και πεθαίνει»[5].

Αυτή η θηλιά θα ήταν, και παρ’ ημίν, το άριστο έπαθλο…

…………………………………….

* Ο Μάριος Πλωρίτης (πραγματικό όνομα: Μάριος Παπαδόπουλος, 19 Ιανουαρίου 1919 – 29 Δεκεμβρίου 2006) ήταν δημοσιογράφος-επιφυλλιδογράφος, κριτικός, μεταφραστής, λογοτέχνης, και θεατρικός σκηνοθέτης. Το άρθρο του δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ στις  17 Ιουνίου 2001.

………………………………

1. Στοβαίου, Ανθολόγιον, ΜΓ’, 82. – 2. Το βιβλίο του Τάο. Απόδοση Δημ. Πατίλα, 1985. – 3. Annales, Βιβλ. ΙΙΙ, τμ. 27. – 4. Λεβιάθαν, Μέρος Β’, κεφ. 30.- 5. Δημοσθένης, Κατά Τιμοκράτους, 139.