Κατέληξαν συνώνυμα…

 “Τάλαντο” και “χάρισμα”

 του Ανδρέα Μοράτου*

Όλη η φασαρία στον δυτικό κόσμο γίνεται για τα ταλέντα. Ταλέντο ανεκμετάλλευτο είναι σχεδόν ύβρις για τον δυτικό άνθρωπο. Είναι σαν να αμφισβητείς τον ίδιο τον δυτικό πολιτισμό στο σύνολό του… Κι αν κανείς ρωτήσει πού άραγε να πατάνε οι ετυμολογικές ρίζες του ταλέντου και σε ποιον κορμό να ανήκουν, λίγων το μυαλό θα πάει στο ότι σχετίζεται ετυμολογικά με τα τάλαντα που δωρίζει απλόχερα ο κορμός της Αμπέλου…

Το τάλαντο στην αρχαιότητα ήταν ασύλληπτης αξίας ποσότητα πολύτιμου μετάλλου (κυρίως χρυσού και δευτερευόντως αργύρου). Επομένως, το αν σου χαρίσουν ένα ή περισσότερα τάλαντα δεν πρέπει να σε απασχολεί – ήδη, και με ένα τάλαντο, σε έκαναν τον πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου, είναι σαν να σου χάρισαν τον κόσμο ολόκληρο… “Χάρισαν”, είπαμε; Ναι, γι’ αυτό και “τάλαντο” και “χάρισμα” κατέληξαν συνώνυμα… Και φαντάσου πόσο ακόμα πλουσιότερος γίνεσαι αν σου χαρίσουν “οφειλήματα” (οφειλές, χρέη) μυρίων (δέκα χιλιάδων!) ταλάντων! Με τέτοια αμύθητης αξίας ποσά, ζαλίζεσαι από το μέγεθος της χαράς για τη χάρη που σου έγινε!

Μα όταν το τάλαντο που σου χαρίστηκε ως δώρο το κάνεις δόρυ, καταντάει “τάλαν” (ταλαίπωρο δηλαδή) και ταλανίζει αταλάντευτα και σένα και τους άλλους και τον κόσμο ολόκληρο καμιά φορά. Κι έτσι, ο ταλαντούχος (π.χ., ο “ταλαντούχος κ. Ρίπλεϊ”), το καμάρι του δυτικού “παραδείγματος”, γίνεται παράδειγμα προς αποφυγήν όταν αυτονομείται από την Άμπελο και τη γλυκύτητά της, παράγοντας πια σταθερά γεύση μούχλας από τη σαπίλα ενός πολιτισμού που βρίσκεται σε αποδρομή…

…………….

*Ο Ανδρέας Μοράτος  είναι  θεολόγος και φιλόλογος. Μέλος της Διοίκησης του Συνδέσμου Φιλολόγων Λακωνίας.